آلن دوباتن

تاریخ نویسندگی ، فراز و نشیب های فراوانی را پشت سر گذاشته است. در پس هر فراز و فرود این دشت ، نام هایی نهفته است که هر کدام برگی از هویت و شناسنامه ی نویسندگی در سر تا سر جهان را رقم زنده اند.

مطالعه ی تاریخ زندگانی آنان و سیری در احوالات و آثار آنها ، نمایی هر چند کوتاه و گذرا ، اما عمیق و قابل تامل به ما هدیه می کند.

در دل هر یک از کلمات آنان ، گنجینه ای از رازها و معانی نهفته  است و در پیاپی سطور پربار آنان ، رازهایی برای نویسندگان.

قصد ما همگام شدن و سفر به زمانه و زندگی آنان است تا با ذهن و زبان آنان بیش از پیش آشنا شویم و از این همصحبتی ها خوشه ای چند پی توشه ی نویسندگی خود برداریم.

در این برهه از زمان، دفتر زندگانی ” آلن دوباتن ” ، نویسنده ی انگلیسی و خالق کتاب “هنر همچون درمان ” را ورق میزنیم به امید آنکه برگی چند به یادگار نصیب دوست داران خود کند.

زندگی نامه

آلن دو باتن روز ۲۰ دسامبر ۱۹۶۹ در زوریخ سوئیس متولد شد . او نویسنده ،فیلسوف و مجری تلویزیون است که هم اکنون ساکن لندن می باشد.

او فارغ التحصیل رشته تاریخ و فلسفه دانشگاه کمبریج است و مدتی نیز در دوره PhD فلسفه فرانسوی در دانشگاه هاروارد مشغول تحصیل شد ولی دوره دکترای فلسفه اش را رها کرد تا برای عموم کتاب بنویسد و فلسفه را به زندگی روزمره مردم پیوند بزند.

کتاب‌های او موضوعات مختلفی را به شیوه‌ای فلسفی با تأکید بر ارتباط آن با زندگی روزمره بررسی می‌کند.

اولین کتاب او،جستاری در باب عشق، در ۲۴سالگیش (۱۹۹۳) چاپ شد .او در سال ۱۹۹۷ کتاب «‌چگونه پروست می‌تواند زندگی‌ شما را دگرگون کند» را منتشر کرد.

پس از آن «وضعیت بی‌قراری» در سال ۲۰۰۴ را منتشر نمود و «معماری شادمانی» دو سال پس از آن روانه بازار شد. این نویسنده، فیلسوف و مجری تلویزیون که در کارهایش روی مفاهیم زندگی روزمره تمرکز دارد، در سال ۲۰۰۸ یکی از اعضای موسس «مدرسه زندگی» بود؛ موسسه‌ای ابداعی که در آن روی هوش احساسی افراد کار می‌شود.

از دیگر آثار او میتوان دین برای خدا ناباوران، تسلی بخشیهای فلسفه،هنر سیر و سفر ،هنر همچون درمان،درباب مشاهده و ادراک،یک هفته در فرودگاه ، را نام برد.

در سال ۲۰۰۳ ازدواج کرد و ثمره ی ازدواج او دو پسر است.طبق گفته ی او پنج کتاب تاثیر گذار در زندگی او عبارتند از :

«اسطوره‌شناسی‌ها» نوشته ی «رولان بارت» (۱۹۵۷) «قبر ناآرام» نوشته ی  «سیریل کونولی» ( ۱۹۵۱) «نامه‌هایی از یک رواقی» نوشته ی «سنکا» (۶۵ سال پس از میلاد) «مقالات» نوشته «آرتور شوپنهاور» (۱۸۵۱)«درجست‌وجوی زمان از دست‌رفته» نوشته «مارسل پروست» (۱۹۱۳-۱۹۲۷).

آثار

• دین برای خداناباوران
• جستارهایی در باب عشق
• تسلی‌بخشی‌های فلسفه
• هنر سیر و سفر
• پروست چگونه می‌تواند زندگی شما را دگرگون کند
• هنر چگونه می‌تواند زندگی شما را دگرگون کند یا هنر همچون درمان
• خوشی‌ها و مصایب کار
• سِیر عشق
• در باب مشاهده و ادراک
• یک هفته در فرودگاه

رازهای زندگی را از زبان آلن دوباتن بشنوید

برای اینکه بتوانید به‌خوبی زندگی کنید و فراز و نشیب‌های زندگی را به‌سلامت طی کنید، می‌توانید روی قوانین و رازهای زندگی که آلن دوباتن برای شما شرح داده است، حساب ویژه‌ای باز کنید.

این قوانین به شما کمک می‌کند که زندگی شادتری داشته باشید. آنچه او از رازهای زندگی بیان می‌کند به شرح زیر است:

خود را با شکست‌هایتان بپذیرید.

کاستی‌های خود را قبول کنید

آلن دوباتن معتقد است ما همه ذاتاً ناقص هستیم و با کمال فاصله زیادی داریم. شاید تصور کنیم بسیار باهوشیم؛ اما باید از دست این حماقت راحت شویم. هیچ‌کس کامل نیست، پس بهتر است بتوانیم نواقص خود را قبول کنیم تا زندگی شادتری داشته باشیم.

به همه آسیب‌پذیری خود را نشان دهید

اگر قبول کنید که ناقص هستید، می‌توانید نسبت به خود مهربان‌تر باشید؛ در نتیجه دیگر از این چیزی که هستید، خجالت نمی‌کشید و می‌توانید این آسیب‌پذیری خود را برای دیگران نیز آشکار کنید.

با این شیوه بستر دوستی واقعی شما با دیگران به طرز شگفت‌انگیزی هموار خواهد شد.

اتفاقات وحشتناکی ممکن است برای همه ما رخ دهد. همه ما می‌توانیم شکست بخوریم و پس از آن باید خوب باشیم.

آنچه مهم بوده این است که بتوانیم از میزان قضاوت خود کمتر کنیم و تلاش کرده خود و دیگران را بیشتر درک کنیم. شکست به معنی بازندگی نیست، تلاش کنید با خودتان مهربان باشید..

آنچه که هستید را به‌صورت کامل قبول کنید.

با وجه دیوانگی خود آشنا شوید

همان‌طور که همه ما کامل نیستیم، عاقل هم نمی‌توانیم باشیم. برای همین بهتر است بدانیم وجه دیوانگی ما چه شکلی است و چگونه دیوانگی خود را بروز می‌دهیم.

اگر بتوانیم این وجه را بشناسیم، این امکان را داریم که به دیگران نیز خود را نشان دهیم و به آن‌ها بگوییم کدام رفتارهای ما نشانی از دیوانگی ما است.

با این کار می‌توانیم گام‌های مستمری برداریم و حماقت‌های خود را کنترل کنیم.

به عبارت ساده‌تر باید بتوانیم برای دیگران توضیح دهیم که چرا عصبانی هستیم. آلن دوباتن عقیده دارد جنون ما بیشتر به دوران کودکی ما بازمی‎‌گردد و این بدان دلیل است که هیچ‌کدام از ما کودکی عادی نداشته‌ایم.

اشتباه نکنید، خانواده شما مقصر نیستند، بلکه این ذات انسان است که ناقص و به‌دوراز عقلانیت است.

شما چقدر احمق هستید؟

لزومی ندارد به همه ثابت کنید که احمق نیستید. در کره زمین، هفت میلیارد احمق وجود دارد، شما تنها نیستید. با پذیرفتن این اصل می‌توانید اعتمادبه‌نفس خود را به دست آورید.

با این شیوه با خیال راحت می‌توانید با خودتان راحت باشید و به‌سادگی در مقابل دیگران دست دوستی دراز کنید. اگر بتوانید این حماقت خود را قبول کنید، دیگر هیچ جایی برای شرم وجود ندارد و می‌توانید غرور خود را به دست آورید.

بدانید که به ‌اندازه کافی خوب هستید

البته تا بدین جا گفتیم که شما عاقل و کامل نیستید؛ اما به یاد داشته باشید که به‌اندازه‌ای که لازم است، خوب هستید.

همه انسان ­ها به‌صورت کلی از دید آلن دوباتن به‌اندازه لازم خوبی‌های مخصوص به خودشان را دارند. اینکه شما معمولی هستید، به این معنی نیست که شکست خورده‌اید. پس خودتان را قبول کنید و دوست داشته باشید.

مروری بر آثار و اندیشه ها

دوباتن یک فیلسوف نویسنده است. تقدم فلسفه بر نویسندگی از آن جهت است که او به قصد پیوند زدن فلسفه با زندگی مردم وارد حوزه ی نویسندگی شده است و فی الواقع نویسندگی او برای وسیله ای است تا که دانش خود در حوزه ی علوم فلسفی را به مخاطبانش هدیه کند.

دوباتن را باید فیلسوف زندگی نامید. آنچه در تمامی آثار او به طور بسیار بارز و روشن قابل مشاهده است ، هم نشینی زندگی و فلسفه ی زندگی در قالب کلمات است.او نگاهی متفاوت به جهان هستی دارد و این نگاه متفاوت او نیز باعث شده است که دوباتن در میان مردم بسیار مقبول واقع شود.

هنگامی که از نگاه متفاوت صحبت می کنیم و در کنار این نگاه متفاوت شخصیت یک فیلسوف را نیز مد نظر قرار می دهیم در می یابیم که این امر آن چنان که باید هم چیز عجیبی نیست و اصولا فلاسفه بنا بر شیوه ی علم آموزی و یا پژوهش هاشان همیشه خالق اندیشه های نو بوده اند.

اما چیزی که این میان دوباتن را با سایر فلاسفه متمایز می کند ، نگاه نو به هستی در قالب کلمات ساده است ، آن هم کلماتی که یک مخاطب عادی و به دور از فلسفه نیز می تواند آن ها را درک کند.

در واقع پیوند دوباتن با فلسفه و ارتباط آن با مردم از طریق متون سهل خوان و مردمی باعث شده است که دوباتن یک پل ارتباطی میان علم فلسفه و مردم شود.

به طوری که هر فردی بتواند از کلام او استفاده کند.اگر سری به آثار دوباتن بزنیم در می یابیم که او تقریبا از تمامی احساسات و دغدغه های بشری نوشته است. او در باب دین نوشته است.

در باب عشق و زندگی نوشته است و حتی به هنر نیز دستی داشته و آن را با روانشناسی آمیخته و در نوشته هایش متجلی کرده است.

دوباتن را می توان در قالب آثار منتشر شده از او شناخت و به درک عمیقی از او رسید. آنچه که بسیار در باب او گفته اند ان است که او به مثابه یک چشمه ی جوشان حرف برای گفتن دارد و هیچگاه به تکرار مکررات نمی پردازد و هر زمان گفتگویی نو میان مردم در می اندازد.

او کتاب هایی در باب زندگی و از جمله عشق دارد که هر کدام به نوعی از مقبول ترین آثار او بوده اند. کتاب های او در ایران چند سالی است که رونق پیدا کرده است و کتاب جستارهایی در باب عشق از او بسیار مورد اقبال جامعه ی ایرانی قرار گرفته است.

این امر نیز یکی دیگر از ویژگی های دوباتن است که آثار او جهان شمول است.

این هنر یک نویسندده است که به گونه ای بنویسد که با خودِ مفهوم انسان سر و کار داشته باشد و هیچگاه انسان را در قالب جغرافیا و فرهنگ و … مورد بررسی قرار ندهد.

علاوه بر کتاب مذکور او کتابی دارد تحت عنوان ” هنر همچون درمان” یا ” هنر به مثابه یک درمان” که در آن به اختلاط هنر و روانشناسی و در یک قالب عظیم تر به گفتگوی میان هنر و زندگی پرداخته است.

این کتاب به شیوه ای نو از خود درمانگری از طریق هنر دست زده است. در واقع دوباتن در این کتاب تمرکز خود را بر این گذاشته است که هنر یک مفهوم زیبایی شناختی است و این مفهوم زیبایی شناختی با ذات انسان که اسیر زیبایی هاست رابطه ی مستقیمی دارد.

او با این استدلال بدین نتیجه رسیده است که می توان از درک این زیبایی به یک زیبایی شناسی هنری رسید.

هنر در دیدگاه او صاحب وجهه های جامعه شناختی ، روانشناختی و … است. برشی از کتاب هنر همچون درمان را که به تحلیل یک عکس پرداخته است را در زیرمی خوانیم.

در این بخش دوباتن با تکیه بر مجموعه عکس های طلاق اثر ایو آرنولد ، به یک مفهوم نو در ارتباط با زندگی و هنر پرداخته است که بسیار خواندنی است.

 ایو آرنولد – طلاق – عکس مورد تحلیل آلن دوباتن در کتاب هنر همچون درمان

” برای فرد بی‌اعتقاد، جهنم صرفاً ترک مسیر رسیدن به خودی بهتر است. عکس‌های ایو آرنولد از زوج روسِ در شرف طلاق، در وضعیتی بی‌خدا و روزمره، خود جهنمی محسوب می‌شوند و آدم را هرچه بیشتر قانع می‌کنند که باید حضور همیشگی رنج را آموخت.

مشکل واقعی در ارایه‌ی نظرات اخلاقی در آثار هنری این نیست که غیرمنتظره یا ویژه‌اند، برعکس به این دلیل است که کاملاً بدیهی‌اند.

همین منطقی بودن‌شان آن‌ها را از قدرت‌شان برای تغییر رفتار‌های ما خلع می‌کند.

هزار بار می‌شنویم که باید همسایه‌مان را دوست داشته باشیم و سعی کنیم همسر خوبی باشیم، اما این نسخه‌ها وقتی از روی عادت تکرار می‌شوند تمام معنای خود را از دست می‌دهند؛

بنابراین وظیفه‌ی هنرمندان پیدا کردن راه‌های تازه‌ای است برای باز کردن چشم‌مان در برابر افکاری که به طرز کسالت‌باری آشنا اما بسیار مهم هستند، افکاری درباره‌ی این که چه‌طور یک زندگی متوازن و خوب داشته باشیم.

تلاش برای واضح کردن مفاهیم جهنمی اصلاً کار ساده‌ای نیست: این تلاش ممکن است صرفاً ترسی کلیشه‌ای به بار بیاورد که نهایتاً هیچ کس را تحت تأثیر قرار نخواهد داد تا این که هنرمند قهاری هم‌چون آرنولد از راه برسد و آن‌هنگام که داریم خودمان و دیگران را ناامید می‌کنیم.

تصویری از آن‌چه در این زمان به‌راستی در خطر است به خانه بیاورد و ما را در مسیرمان متوقف کند.

ممکن است دوست داشته باشیم اثرش را در اتاق‌خواب یا آشپزخانه آویزان کنیم، دقیقاً در جای درست؛ تا وقتی که آدم وسوسه می‌شود با عصبانیت بگوید “خب از نظر من هیچ اشکالی ندارد، بگذار این طلاق لعنتی را عملی کنیم. در دادگاه می‌بینمت.” دیده شود.”