خود شناسی

خود شناسی چگونه بر روی علایق خود شناخت پیدا کنیم؟

خود شناسی برای رسیدن به خود باوری ابتدا باید به خود شناسی یا شناخت خود دست یافت.

خود شناسی یعنی شناخت وجودی خویش. شناخت هر چیزی که در درونمان می گذرد.

شناخت احساسات، رفتارها، توانایی ها، نقاط ضعف، افکار و باورها و تمام آنچه که به عنوان انسان در درون ما در جریان است.

در جریان خودشناسی است که ما می توانیم به استعدادهای نهفته خود پی ببریم و برای شکوفا کردن آنها اقدام کنیم.

خود شناسی چرا خودمان را بشناسیم؟

سفر درونی ما به اعماق ذهن و وجودمان نکاتی را برای ما روشن خواهد ساخت که ما را شگفت زده خواهد کرد.

برای انتخاب نوع زندگی و هدف هایمان در زندگی باید در قدم نخست به خود شناسی بپردازیم تا آگاه شویم که چه می خواهیم و به کدام مسیر باید برویم.

شناخت نوع شخصیت و استعداد و توانایی هایی که داریم تنها با خود شناسی میسر خواهد بود.

خود شناسی مسیر روشنی ست به سمت خودباوری؛ چرا که با خود شناسی است که نقص های شخصیتی و نقاط ضعف خود را خواهیم شناخت و می توانیم برای مقابله و بهبود آنها گام برداریم تا در راه رسیدن به اهدافمان خود را باور داشته باشیم.

همچنین نقاط قوت خود را خواهیم شناخت تا آنها را تقویت کنیم.

با خود شناسی خواهیم توانست انسانیت خود را با آغوش باز بپذیریم و شکست ها و ضعف های خود را به عنوان یک انسان پشت سر گذاشته و به سمت قوی تر شدن و ساختن انسانی با اعتماد به نفس گام برداریم.

چطور خودمان را بشناسیم؟

• یادداشت کنید! در موقعیت های مختلف آنچه را که در خصوص رفتار و شخصیتتان در میابید و آنچه را احساس می کنید بنویسید. احساسات، توانایی ها، مهارتها، نقاط ضعف، خصوصیات ظاهری، میزان عزت نفس و اعتماد به نفس… همه چیز را بنویسید و نوشته های خود را در مکان خصوصی برای خودتان نگه دارید.

مثلا:  من آدم برون گرایی هستم، علاقمند به یادگیری موضوعات جدید هستم، در خصوص موفقیت دیگران حسودی میکنم، از آدم های کم حرف خوشم نمی آید، بیشتر اوقات احساس نارضایتی می کنم.

• به تمام آنچه در طول روز و در برخورد با دیگران و موقعیت های متفاوت برای شما رخ می دهد توجه نشان دهید. با همکاران و رئیس خود معمولا چگونه رفتار می کنید؟ چه عاملی باعث می شود از بودن در یک جمع احساس بد یا خوبی داشته باشید؟ علت برخورد سردتتان با دوستی که مدت ها او را ندیده بودید چه بوده است؟

به چرایی و چگونگی این رفتارها و احساسات فکر کنید و برای آنها دلیل بیابید. فراموش نکنید در هر شرایطی با خودتان صادق باشید. صداقت شما با خودتان مهم ترین عامل دستیابی به خود شناسی و خود باوری خواهد بود.

• از اطرافیان خود کمک بگیرید! چند بار تا به حال از دیگران در خصوص بدی ها و خوبی های خود پرسیده اید؟

انتقادها و تعاریفی که معمولا در معاشرت با دیگران راجع به خودتان شنیده اید چه مواردی بوده است؟

از دیگران بخواهید راجع به نقاط مثبت و منفی شخصیت شما صحبت کنند یا برایتان یادداشت بنویسند.

مطمئن باشید به نکته های زیادی دست خواهید یافت که از چشم خودتان دور مانده بود. قوی باشید و تمامی این نکات را قدمی برای رشد شخصیت خود و دستیابی به شناخت در نظر بگیرید.

 استعدادها، نیروی درون !

استعدادها ظرفیت های وجودی ما برای فراگیری علوم و مهارت ها هستند. استعدادهای وجودی انسان ها با یکدیگر متفاوت است در واقع هر کدام از ما در موضوعاتی خاص دارای استعداد و توانایی هستیم و با کشف و شناسایی این استعداد ها در زمان مناسب می توانیم آنها را بارور ساخته و در مسیر رسیدن به اهداف و موفقیت هایمان از آنها بهره بگیریم.

خود شناسی : در صورتی که این شناخت در زمان مناسب خود صورت نگیرد شاید دیگر اثر و فایده ای که باید داشته باشد را از دست بدهد

در بهترین حالت استعدادهای وجودی انسان باید در کودکی کشف شوند تا در طول دوران زندگی بتوان به تدریج آن را بارور کرده و در جوانی بتوان نهایت استفاده را از آنها کرد ، ولی در بسیاری از موارد این اتفاق در کودکی رخ نمی دهد، این امر نباید ما را از سفر به درون خود و یافتن استعدادهایمان ناامید کند

در جوانی و بزرگسالی نیز می توان به کشف استعدادها پرداخت و با پشتکار و باور به خود آنها را پروراند و در جهت رسیدن به رویاها و اهداف به کار برد. پس هیچ گاه از کشف استعدادهایتان غافل نشوید.

اگر برای کشف استعدادهای خود به خودشناسی بپردازیم  بسیاری از عیوب و نقط ضعف خود را نیز خواهیم شناخت و می توانیم در جهت رفع آنها قدم برداریم و به انسان کامل تری تبدیل شویم، می توانیم با احساسات خود ارتباط درستی برقرار کنیم و در موقعیت های مختلف راحت تر آنها را به کار بگیریم و مدیریت کنیم.

امیدوارانه تر در مسیر رسیدن به اهدافمان پیش خواهیم رفت.

به جای تمرکز بر دیگران و نوع زندگی آنها بیشتر از قبل توجه مان را به خودمان و سرنوشت مان معطوف خواهیم کرد. به ارزشمندی و والا بودن وجودمان به عنوان انسان و اشرف مخلوقات پی خواهیم برد و در جهت حفظ این ارزشمندی تلاش خواهیم کرد. و در نهایت با خود و دیگران به صلح خواهیم رسید.

ما در طول زندگی خود با جهانی بزرگ و شگفت انگیز مواجه هستیم، جهانی سرشار از ناشناخته ها و رازها، که طول عمر ما برای کشف تمام این رازها و ناشناخته ها کافی نخواهد بود.

در این فرصت کوتاه پیش رو به جای از دست دادن فرصت ها باید تفکر کنیم و در حد توان خود برای شناخت و دستیابی به ناشناخته هایی که در گوشه گوشه عالم هستند قدمی برداریم.

ولی پیش از آن باید این نکته را دریابیم که شگفتی ها، ناشناخته ها و رازهای جهان درون ما بسیار پر عظمت تر از دنیای بیرون هستند.

انسان از ابتدای خلقت همواره پر از سوال هایی در خصوص چیستی، کیستی و چرایی خود بوده است و قبل از قدم گذاشتن در مسیر زندگی خود ابتدا به شناخت خود و جایگاهش در زندگی پرداخته است. حتی پیدایش ادیان مختلف در دنیا نیز در همین راستا بوده است.

همه ادیان و مکاتب در تلاش بوده اند که به نیاز انسان در خصوص شناخت خود و جهان پیرامونش پاسخ دهند و راه رسیدن انسان به آرامش و خوشبختی را به او نشان دهند.

همین تنوع ادیان و مکاتب مختلف و تفاوت راه هایی که برای رسیدن انسان به سرنوشت نهایی خود پیش پای او می گذارند موجب سردرگمی انسان امروز بیش از گذشته شده اند، این که کدام مکتب را برای رسیدن به پاسخ سوالاتمان انتخاب کنیم؟ و چرا؟

نکته مهم این است که خودشناسی و جهان شناسی از هم جدا نیستند، حرکت ما برای شناخت از درون ما آغاز می شود و در نهایت به شناخت دنیای اطرافمان منتهی می شود.

پس نخستین مرحله، شناخت خود است، اگر خود را نشناسیم شناختن مکتب یا دینی که می خواهیم از آن پیروی کنیم چه سودی خواهد داشت؟

اگر ندانیم که هستیم؟ در زندگی به دنبال چه چیزی هستیم و چرا؟ آیا می توانیم مکتبی را انتخاب کنیم و طبق آموزه های آن به آرامش دست یابیم؟

در حقیقت اگر به خودشناسی و شناخت خود در وهله اول نپردازیم و از خودمان و درونمان چیزی ندانیم در انتخاب راه و مسیر زندگی مان نیز موفق نخواهیم بود،

چرا که عوامل گوناگونی مثل تأثیر محیط و تبلیغات، جریانات اجتماعی و… می توانند در انتخاب ما تأثیر بگذارند.

هدف های نادرست و بی فایده را مفید و درست جلوه دهند و باعث شوند تمام زندگی مان را در مسیر اشتباه پیش برویم.

وقتی تصمیم می گیریم به هدفی دست پیدا کنیم به این معنی ست که به درست بودن آن هدف ایمان داریم و به دنبال راهی هستیم تا به آن برسیم. وقتی تمام ذهن و دغدغه ما رسیدن به هدف باشد شاید فرصت این را پیدا نکنیم که بپرسیم انگیزه من برای تلاش و رسیدن به این هدف چیست ؟

قبل از برنامه ریزی و پیدا کردن مسیر برای رسیدن به هر هدفی مهم ترین چیز پاسخ به این سوال است.

باید قبل از هر چیز دریابیم که آیا انتخابی که کرده ایم درست هست یا خیر؟

اگر پیش از جواب دادن به این سوال شروع به تلاش برای رسیدن به هدفی بکنیم ممکن است تمام عمر و انرژی مان را در راهی نادرست صرف کنیم و در آخر به این نتیجه برسیم که کاش هرگز این هدف را انتخاب نمی کردیم.

شناخت خود و خودشناسی راهی ست برای پاسخ دادن به اینگونه سوالات.

وقتی به خودشناسی بپردازیم قبل از تصمیم گیری های عجولانه برای انتخاب هدف و صرف وقت و توان برای رسیدن به آن، ابتدا به این فکر می کنیم که در درون ما چه اتفاقاتی در حال رخ دادن است.

آیا تصمیمی که گرفته ایم و راهی که انتخاب کرده ایم خواسته قلبی ما و برای رسیدن به آرامش و مایه شادی و دلگرمی ماست و یا نتیجه خواست دیگران، تلقینات محیط، اطرافیان و جریانات اجتماعی موجود در جامعه است؟

پس با خودشناسی نخست به کشف انگیزه های درونیمان می پردازیم و قبل از پیروی از هر مکتبی آن را می سنجیم.

هر مکتبی هر چقدر هم عقلانی و خوب باشد زمانی می تواند انسان را در مسیر صحیح رشد و شکوفایی قرار دهد که پیام و ایدئولوژی مشخص و روشنی برای افراد داشته باشد و حقایق را به گونه ای ملموس و بی واسطه به افراد نشان دهد.

پیروی از افراد و قوانین نباید در مکاتب دارای اهمیت باشد بلکه نمایاندن حقیقت و راه درست است که می تواند مکتب درستی بسازد .

مثبت اندیش و مثبت نگر باشید.

کلماتی که به کار می بریم و افکاری که دائما در ذهن ما در جریان هستند، تأثیرات فراوانی بر احساسات ما دارند.

به طور مثال آنها می توانند ما را خوشحال، ناراحت، هیجان زده یا عصبانی کنند. کلمات حتی می توانند مسیر و جهت گیری افکار ما را نیز تغییر دهند. پس باید در استفاده از کلمات دقت کنیم و آنها را در جهت بهبود افکار و احساساتمان به کار بگیریم و آنها را به سوی مثبت اندیشی سوق دهیم. مثبت اندیش بودن یا نبودن ما به باورهای ما برمی گردد.

باورها و اعتقادات ما نسبت به خودمان و زندگی و اتفاقاتی که برایمان رخ می دهد می تواند مسیر سرنوشت و آینده ما را تعیین کند.

استفاده از کلمات و جمله های مثبت در بهبود کیفیت زندگی ما و حتی اطرافیان ما تأثیر بسیار زیادی دارد. و می تواند انرژی بخش و انگیزه دهنده باشد.

در مواجه با سختی ها و فراز و نشیب های زندگی هیچ گاه زبان به ناله و نفرین باز نکنید.

هر زمان در موقعیت نامطلوبی قرار گرفتید و یا در زندگیتان با چالشی روبرو شدید به جای بیان کلمات ناخوشایند و منفی به دنبال راه حل بگردید.

راه حلی که مسئله را به بهترین شکل و مثبت ترین حالت تبدیل کند.

حتی اگر دنیای اطراف ما پر از مشکلات و گرفتاری ها باشد به کار بردن این شیوه سبب حل شدن مسائل شما به شیوه ای مثبت و مطلوب خواهد شدو در شما به جای احساس یأس و نا امیدی، رضایت ایجاد می شود.

سعی کنید تا جایی که ممکن است از همنشینی با افراد منفی بافی که در اطراف همه ما یافت می شوند خودداری کنید.

چرا که این افکار و گفتار منفی موجب تضعیف روحیه ما خواهد شد. بسیاری از مردم در زندگی خود به افکار منفی بیش از افکار مثبت بها می دهند و دائم از سختی ها و مشکلات شان گله و شکایت می کنند واین مسئله باعث می شود خستگی و ناامیدی در آنها روز به روز بیشتر شود.

آن ها به تأثیری که کلمات می توانند بر زندگی ما و روح و روان ما بگذارند واقف نیستند و یا اهمیتی نمی دهند.

آیا بهتر نیست به جای گله و شکایت مداوم از مسائل مختلف و حتی پیش پا افتاده زندگی به جنبه های مثبت شخصیت و زندگیمان توجه کنیم؟

به اینکه توانایی به انجام رساندن بسیاری از کارها و موضوعات مهم و اساسی را داریم؟

باید توجه خود را روی رسیدن به خود باوری و اعتماد بیش از پیش به خودمان  معطوف کنیم که می تواند مقدمه رسیدن ما به اهداف والای زندگی مان باشد.

چرا همانگونه که در زمان بروز مسائل ناراحت کننده با بکار بردن لعن و نفرین و کلمات منفی و با ناراحتی و دلخوری مسئله را برای اطرافیانمان تعریف می کنیم وقتی اتفاق خوشحال کننده و رضایتبخشی برای ما رخ می دهد که لبخند را به لب مان و شادی را به قلب مان می آورد آن را با کلمات مثبت و انرژی بخش برای همگان تعریف نکنیم ؟

سوالات متداول در خصوص خود شناسی

۱- چرا لازم است به خود شناسی برسیم ؟

سفر درونی ما به اعماق ذهن و وجودمان نکاتی را برای ما روشن خواهد ساخت که ما را شگفت زده خواهد کرد .

برای انتخاب نوع زندگی و هدف هایمان در زندگی باید در قدم نخست به خود شناسی بپردازیم تا آگاه شویم که چه می خواهیم و به کدام مسیر باید برویم .

شناخت نوع شخصیت و استعداد و توانایی هایی که داریم تنها با خود شناسی میسر خواهد بود . خود شناسی مسیر روشنی ست به سمت خودباوری .

۲- نقش  استعداد ها در خود شناسی را بنویسید ؟

استعداد ها ظرفیت های وجودی ما برای فراگیری علوم و مهارت ها هستند .

استعداد های وجودی انسان ها با یکدیگر متفاوت است در واقع هر کدام از ما در موضوعاتی خاص دارای استعداد و توانایی هستیم و با کشف و شناسایی این استعداد ها در زمان مناسب می توانیم آنها را بارور ساخته و در مسیر رسیدن به اهداف و موفقیت هایمان از آنها بهره بگیریم .