ایمانوئل کانت

ایمانوئل کانت ، نویسنده و فیلسوف بزرگ آلمانی ، به تاریخ ۲۲ آوریل ۱۷۲۴ در پروس شرقی دیده به جهان گشود .

خانواده ی او خانواده ای از قشر متوسط جامعه بودند و علی رغم بسیاری از مشکلاتی که در آن زمان وجود داشت ، زندگی بسیار آرامی را می گذارندند و به شدت نیز مذهبی بودند .

پدر ایمانوئل کانت ، یک چرم کار بود و از این راه خرده نانی برای خانواده اش در می آورد و مادر ایمانوئل کانت نیز یک عضو همکار در همان صنف چرم کار ها بود .

اما گویی ایمانوئل کانت از همان دوره ی کودکی چیزی دیگر را برای زندگی یافته بود و هیچ کششی به زندگی نیاکان خود نداشت و دوست داشت که انسانی بسیار با سواد و دانش مند باشد .

زندگینامه ایمانوئل کانت

از این رو زمانی که به مدرسه رفت ، بسیار باهوش و قوی ظاهر شد و این باعث شد که مدیر مدرسه که از قضا کشیش خانوادگی کانت ها هم بود دریافت که ایمانوئل انسانی بسیار باهوش است و این هوش او نیاز به پرورش دارد .

از این رو برایش یک فرصت مطالعاتی مهیا می کند و برای او برنامه ریزی می کند که به هوشش پرداخته شود. او در دوره ی مدرسه یاد می گیرد که به زبان لاتین بنویسد و بخواند و به راحتی صحبت کند و از سوی دیگر نیز آموزش مسائل مختلفی چون مذهب و فلسفه  را در دوران مدرسه پشت سر می گذارد .

او به اندازه ای در این باب قوی می شود که خیلی زود و در سن ۱۶ سالگی راهی دانشگاه می شود و در دانشگاه تحصیل در رشته ی فلسفه و ریاضیات را آغاز می کند. محل تحصیل وی دانشگاه کونیگسبرگ بوده است که آن زمان مهد فلسفه محسوب می شده است .

ایمانوئل کانت پس از اینکه فارغ التحصیل می شود ، رو به تدریس می آورد. بنا بر آنچه که نوشته اند او در سن سی و یک سالگی در دانشگاه بصورت قرار دادی و بدون هیچ حقوق رسمی به تدریس می پرداخته است. البته باید به این امر هم اشاره کرد که آن زمان سیستم دانشگاه ها وابسته به میزان شهریه ای بود که دانشجوها پرداخت می کردند و کانت نیز بسته به شهریه ی دانشجوها حقوق دریافت می کرد .

ایمانوئل کانت هر چند که از این راه آنچنان که باید و شاید در آمدی نداشت ، اما بهر طریق زندگی پر آبرویی را پشت سر می گذاشت و خود نیز گفته است که گاها برای این که به حداقل نیازهایش دست پیدا کند ، مجبور به آن می شده است که کتاب هایش را بفروشد .

با این اوصاف ، پانزده سال در این شغل ماند و هیچ گاه نیز شکایتی نکرد . او در این مدت حتی دو بار تقاضا کرد که وی را استاد رسمی کنند اما هر دو دفعه او را رد کردند . اما در سال ۱۷۷۰ در همان دانشگاهی که درس خوانده بود به عنوان استاد شناخته شد و کار خود را ادامه داد .

او انسان بسیار ساده ای بود . او عاشق روسو بود و در این باب نیز تنها تزئینی که خانه اش داشت عکس روسو بود . او زندگی سراسر نظمی هم داشت. هر روز ساعت ۵ از خواب بیدار می شد و صبحانه اش را می خورد و پیپ می کشید و روی کارهایش تمرکز می کرد .

او هر روز درس گفتار داشت و هر روز هم بعد از کار چرتی می زد و آنگاه ساعت ۵ بعد از ظهر به پیاده روی می رفت . حتی او آنقدر دقیق بود که یک داستانی هم برایش درست کردند و گفتند که زنان خانه دار کونیسبرگ ساعت هایشان را هر روز با ورود و خروج ایمانوئل کانت تنظیم می کنند. اما بعد آنچه که کانت را بر روی زبان ها انداخت و استعداد شگرف او را بر همه عیان کرد ، بحث نوشته های اوست .

ایمانوئل کانت از دوره ی نوجوانی رو به نوشتن آورد و سعی کرد که نوشتن را یکی از برنامه های ثابت زندگی اش کند . از این رو تقرییا از زمانی که وارد دانشگاه شد شروع به نوشتن در باب علوم طبیعی کرد و تمامی نوشته هایی هم که از او تا پیش از سن سی سالگی وجود دارد همه برگرفته از همین علم است. او حتی بنیانگذار رشته ای شد به نام جغرافیای طبیعی که امروزه به آن علوم زمین و زمین شناسی می گویند.

او حتی در نجوم نیز دستی داشت و توانست فرضیه سحابی ها را برای نخستین بار مطرح کند اما به دلیل این که توان مالی ای برای انتشار آن نداشت ، این مسئله سالها ناشناخته ماند و ناشناخته ماندن باعث شد ک سالها بعد لاپلاس با کمی تفصیل ریاضیاتی آن را بچاپ برساند .

اما در سال ۱۷۵۵ بود که درگیر تفکرات نقادانه در باب فلسفه شد و شروع به تفکر در باب چیزی به نام ما بعد الطبیعه کرد. کانت در این دوره بحث هایی را در باب مذهب ، خدا و ما بعد الطبیعه مطرح کرد که همگی با اقبال بسیاری مواجه شدند. در سال ۱۷۶۲ بود که کانت مخاطبان فلسفی گسترده تری را تجربه کرد. او مقاله ای در باب تمایز اصول الهیات طبیعی و اخلاق به رشته ی تحریر در آورد و جایزه ی دوم یک مسابقه را برد و بعنوان جایزه این مقاله منتشر شد .

چاپ این مقاله باعث شد که بسیار بسیار توجه جهان را به سمت و سوی مقالات خود جلب کند. وی پس از آن درباره ی صور و اصول جهان محسوس و معقول مقاله ای منتشر کرد که بسیار بسیار با اقبال روبرو شد و بعد از آن حدود ده سال هیچ نگاشته ای از خود به جای نگذاشت .

وی در ۱۲ فوریه سال ۱۸۰۴ میلادی برای همیشه جهان را ترک گفت . خبر مرگ او عالمی را اندوهگین کرد و افراد مختلفی از شهرها و کشورهای مختلف برای تشییع جنازه ی او آمدند تا که به این مرد بزرگ فلسفه ادای احترامی داشته باشند .

اما بعد بد نیست که جمله ی حک شده بر روی مزار او را با هم مرور کنیم . این مرور به ما درکی از جهان شناسی کانت خواهد داد : ” دو چیز، هر چه مکررتر و ژرف‌تر به آن‌ها می‌اندیشم، ذهنم را با شگفتی و هیبت باز هم تازه‌تر و فزاینده‌تری به خود مشغول می‌دارند: آسمان پر ستاره بر فراز من و قانون اخلاقی در درون من. ” .

آثار ایمانوئل کانت

• توضیح جدید دربارهٔ مبادی اولیه معرفت مابعدالطبیعی، سال ۱۷۵۵
• مونادشناسی فیزیکی، سال ۱۷۵۶
• تلاشی در جهت وارد کردن مفهوم کمیات منفی در فلسفه، سال ۱۷۶۳
• تنها اساس ممکن برای اثبات وجود خدا، سال ۱۷۶۳
• رویاهای یک بیننده ارواح که به رویاهای مابعدالطبیعه روشن شده‌است، سال ۱۷۶۳.
• دربارهٔ صورت و مبادی جهان محسوس و جهان معقول، سال ۱۷۷۰
• نقد عقل محض سال ۱۷۸۱، شناخت‌شناسی و نقد مابعدالطبیعه.
• تمهیدات یا مقدمه‌ای بر هر مابعدالطبیعهٔ آینده که به عنوان یک علم عرضه شود
• بنیاد مابعدالطبیعه اخلاق
• نقد عقل عملی سال ۱۷۸۸، در باب اخلاق
• نقد قوه حکم سال ۱۷۹۰; در باب زیبایی‌شناسی و غایت‌شناسی
• مابعدالطبیعهٔ اخلاق.
• دین در محدوده عقل تنها
• صلح پایدار
• انسان‌شناسی از دیدگاه عملی ۱۷۹۸
• زرتشت: یا فلسفهٔ تامی تحت یک اصل
• زرتشت: یگانگی ایده و اخلاق

مروری بر آثار و اندیشه های ایمانوئل کانت

ایمانوئل کانت یکی از بزرگترین اندیشمندان و فیلسوفان جهان در طول تاریخ است. از کانت آثار زیادی بر جای مانده است که هر کدام تا به امروز بیش از هزاران کتاب و مقاله ی دیگر در زمینه ی شرح و نقد به خود دیده اند. کانت نویسنده ای توانا در علوم فلسفی بود و امروزه مکتب کانت در فلسفه یک مکتب قابل استناد است .

اما چیزی که از کانت باید بدانیم بحث استقامت در رسیدن به خواسته هاست. شاید هرگز باور کردنی نباشد که ایمانوئل کانت که نامش این چنین شهره ی عاام و خاص است ، بیش از پانزده سال در دانشگاهی کار می کرد که هیچ حقوق ثابتی به او نمی دادند و در فقر و فلاکت زندگی خودش را می گذارند .

آنچه که می خواهیم بگوییم این است که مهم نیست که شما به چه سان و به چه میزان در گرفتاری های زندگی غوطه ور باشید ، آنچه که مهم است ، بحث استقامت شما در رسیدن به موفقیت است. هر میزان که استقامت خودتان را افزایش دهید مسیر رسیدن به خواسته هایتان نیز کوتاه تر می شود .

در ادامه با بخشی از تفکرات و جملات قصار کانت آشنا می شویم و آن ها را مرور می کنیم. اما بعد اگر بعنوان پیشنهاد کتاب از کانت چیزی از ما بخواهید که به شما پیشنهاد کنیم باید بگوییم که ” نقد عقل محض ” کتابی است که به شدت به دانش شما افزون خواهد کرد .

• طوری زندگی کن که بتوان هر عمل تو را به عنوان قانونی برای تمام جهان تعریف کرد.
• اگر انسان خود را مثل کرم کند، نباید اعتراض کند وقتی دیگران او را زیر پا له می کنند.
• چنان باش که بتوانی به هر کس بگویی : مثل من رفتار کن.
• آرزوهای بشر پایان ناپذیر است. هرگاه به آرزویی رسید، آرزوی دیگری دارد.
• اگر بتوان این پرسش را بیان کرد که آیا ما در حال حاضر در یک عصر به روشنگری رسیده زندگی می کنیم؟ پاسخ باید این باشد که خیر، اما یقیناً در یک عصر روشنگری زندگی می کنیم.
• آگاهی، دانش سازمان یافته است و خرد، زندگی سازمان یافته.
• حتی خشم آسمان برای زمین، فراوانی است.
• روشنگری، پایان دوران کودکی خود تحمیل کرده ی نوع بشر است .
• شعار روشنگری این است که توانایی دنبال کردن فهم خود را داشته باش.
• در دنیا دو چیز از همه زیباتر است؛ آسمان پرستاره و وجدان آسوده.
• بهترین خوشی ها استراحت پس از کار است.
• وجه تمایز انسان نه جسم او بلکه روحش است.
• اگر از انسان آرزو و خواب گرفته شود، بیچاره ترین موجود روی زمین است.
• موسیقی لذت بخش ترین هنرها است، اما چیزی به ما نمی آموزد؛ آنچه که فکر و روح آدمی را تغذیه می کند و آموزنده است، شعر و شاعری است.
• وظیفه ی اصلی دولتهای حقیقی آن است که نگذارند به انسانها مانند شیء نگریسته شود و دست کم، محدودیت و نگاهبانی را به حداکثر آزادی افراد اعمال کنند.
• شاعری، والاترین هنرها است.
• هرگز با دیگران مثل ابزار کار رفتار نکنید، بلکه آنان را چون غایت و هدف بشمارید.
• دو چیز در من شگفتی و ستایش همیشگی برمی انگیزد،آسمان پر ستاره بالای سرم و حکم اخلاقی درونم.
• شیرین ترین نتیجه ی دقت و نظم، پیروزی است.
• خدا را باور کنید، برای اینکه به چنین باوری محتاجید.
• اخلاق باید بر هنر حکومت کند.
• آنچنان رفتار کن که رفتار تو بتواند به صورت قانون کلی درآید.
• دو چیز، هر چه مکررتر و ژرف‌تر به آن‌ها می‌اندیشم، ذهنم را با شگفتی و هیبت باز هم تازه‌تر و فزاینده‌تری به خود مشغول می‌دارند: آسمان پر ستاره بر فراز من و قانون اخلاقی در درون من.
• من خواب می‌دیدم و می‌پنداشتم که زندگی تمتع است جون بیدار شدم دیدم وظیفه است.
• مهربانی یک وظیفه است.
• مرگ تعصب تولد اخلاق است.
• هیوم مرا از خواب جزمی بیدار کرد.
• کبوترسبک بال وقتی در پرواز خود هوا را می‌شکافد احساس می‌کند پرواز در خلأ آسان تر است .

سوالات متداول

۱- ایمانوئل کانت کیست ؟

ایمانوئل کانت ، نویسنده و فیلسوف بزرگ آلمانی ، به تاریخ ۲۲ آوریل ۱۷۲۴ در پروس شرقی دیده به جهان گشود . خانواده ی او خانواده ای از قشر متوسط جامعه بودند و علی رغم بسیاری از مشکلاتی که در آن زمان وجود داشت ، زندگی بسیار آرامی را می گذارندند و به شدت نیز مذهبی بودند .

۲- دریافت جایزه ایمانوئل کانت در خصوص کدام اثر بود ؟

او مقاله ای در باب تمایز اصول الهیات طبیعی و اخلاق به رشته ی تحریر در آورد و جایزه ی دوم یک مسابقه را برد و بعنوان جایزه این مقاله منتشر شد .

۳- پنج اثر از آثار ایمانوئل کانت را ذکر نمائید ؟

• توضیح جدید دربارهٔ مبادی اولیه معرفت مابعدالطبیعی، سال ۱۷۵۵
• مونادشناسی فیزیکی، سال ۱۷۵۶
• تلاشی در جهت وارد کردن مفهوم کمیات منفی در فلسفه، سال ۱۷۶۳
• تنها اساس ممکن برای اثبات وجود خدا، سال ۱۷۶۳
• رویاهای یک بیننده ارواح که به رویاهای مابعدالطبیعه روشن شده‌است، سال ۱۷۶۳

شاید این مطالب رو هم در حوزه نویسندگی دوست داشته باشید

آموزش نویسندگی
صد رمان برتر جهان
تبلیغ نویسی
نامه عاشقانه
دریافت شابک
انشانویسی
خاطره نویسی
قصه کودکانه
چاپ کتاب