آیزایا برلین

آیزایا برلین ، نویسنده ، فیلسوف و نظریه پرداز سیاسی ، به تاریخ ۶ ژوئن سال ۱۹۰۹ دیده به جهان گشود. او اصالتی روسی ، برتانیایی داشت و تمام سالهای عمر خود را صرف پژوهش در باب تاریخ تفکر در جهان کرد .

علاوه بر اینکه وی کتاب ها و مقالات بسیاری را به انتشاراتی ها عرضه کرده است و به چاپ رسیده اند ، هواداران او بسیاری از سخنرانی های بداهه و کلاس های درس او را نیز ضبط کرده و بعد ها تبدیل به کتاب هایی کرده اند که کنون در بازار کتاب موجود است .

این امر به این دلیل اتفاق می افتاد که او سلطان بی منزه سخنرانی های بداهه بود و اکثر کسانی که با او دیدار داشتند به این نکته دست یافته بودند که او نه تنها سخنرانی قهار بود ، بلکه انسانی بسیار بسیار دانشمند بود و این گنجینه ی دانش بودن او باعث می شد که هر کسی که به او می رسید یک جرعه از این دریا را نصیب خود کند .

اما بعد اگر بخواهیم در باب زندگی شخصی او صحبت کنیم باید به این نکته اشاره کنیم که آیزایا برلین تنها فرزند باقی مانده ی یک خانواده ثروت مند بود که اصالتا یهودی بودند .

زندگینامه آیزایا برلین

پدرش از تاجران بود و در کار خود بسیار شهره بود و مادرش نیز زن ساده ای بود که در خانواده بسیار تاثیر گذار بود . آن ها یکی از بزرگترین تولید کنندگان چوب بودند و کارخانه ی الوار و چوب آن ها یکی از بزرگترین کارخانه های بالتیک بود .

اما بعد آیزایا از آنجایی که پدرش یکی از بزرگترین تاجران ریگا بود و به همین دلیل با بسیاری از انجمن ها و شوراهای خارجی دیدار داشت ، توانست زبان های مختلفی یاد بگیرد ، چرا که پدرش علاوه بر روسی به زبان های انگلیسی ، فرانسه ، آلمانی و دیگر زبان های زنده دنیا که آن زمان زبان تجارت دنیا بودند تسلط داشتند و همین مسئله نیز به آیزایا کمک کرد که به یادگیری زبان های مختلف بپردازد . علاوه بر همه ی این ها مادر آیزایا برلین که خود به زبان روسی مسلط بود ، زبان دیگری نیز بلد بود که آن زبان مردم لیتوانی بود .

اما به هر طریق زندگی آیزایا در دوره ی کودکی و نوجوانی بسیار پر فراز و نشیب گذشت. او پنج شش سال ابتدایی عمرش را در ریگا گذارند و بعد از آن به آندریاپول رفت و در آنجا اقامت گزید. بعد از آن به پتروگارد که هم اکنون سن پترزبورگ خوانده می شود ، رفت و در آنجا باقی عمرش را سپری کرد. در پتروگارد ، ابتدا خانواده اش در جزیره ی واسیلوسکی زندگی کردند و بعد به آنجیلسکی رفتند و در آنجا مستقر شدند . در آنجلیسکی ، خانواده ی برلین ، آپارتمان خودشان را با یک سری دیگر از چادر نشینان به اشتراک گذاشتند که یکی از آن ها دختر وزیر امور داخلی فنلاند بود .

اما بعد اگر بخواهیم کمی عمیق تر به زندگی شخصی او بپردازیم باید این چنین بگوییم که سال ۱۹۲۱ برای او یک سال مهم و یک تاریخ مهم در زندگی اش بود . چرا که وی در سال ۱۹۲۱ به همراه خانواده اش تصمیم به مهاجرت به انگلستان می گیرند و این مهاجرت همراه با تحولات کلی برای برلین است .

آنها به لندن رفته و در حومه ی لندن منزلی برای اسکان خود یافت می کنند. آن زمان دیگر زمانی بود که برلین باید به دبیرستان می رفت ، از این رو پدر و مادرش او را در دبیرستان سنت پل ثبت نام کردند و سپس او را به کالجی که درون دانشگاه آکسفورد قرار داشت یعنی کالج کورپوس کریستی فرستادند تا که در آن جا به تحصیل تاریخ و زبان های باستانی روی بیاورد. او ابتدا در این رشته تحصیل کرد و سپس به سیاست ، اقتصاد و فلسفه نیز روی آورد و تبدیل به یکی از قوی ترین دانش آموزان و دانشجویان آن زمان شد. وی بعد از اینکه درسش را تمام کرد و در سال ۱۹۳۲ تدریس را شروع کرد .

در واقع او ابتدا به نیو کالج رفت و سپس به کالج آل سولز رفت و در آن جا سمت هیئت علمی را بر دوش گرفت. کالج آل سولز ، از کالج های وابسته به آکسفورد بود که در میان افرادی که فضای آموزشی انگلستان قرار داشتند ، یکی از بهترین کالج ها و از افتخارت بریتانیا محسوب می شد .

با آغاز جنگ جهانی دوم ، آیزیا برلین ، در سمتی در سفارت بریتانیا مشغول به کار شد و به همین دلیل به واشنگتن سفر کرده و بعد به نیویورک رفت تا که در یک سفر جامع به جماهیر شوروی ، به دیدار با روشنفکران بپردازد. در واقع دیدار او در جماهیر شوروی با کسانی بود که از تصفیه های دولت شوروی جان سالم به در برده بودند و حال برلین فرصتی داشت که برای مسائل مهم جهانی با آن ها دیداری داشته باشد. کسانی چون آنا آخماتوا و بوریس پاسترناک از جمله افرادی بودند که در این دیدار با برلین ملاقات کردند .

برلین به کل مخالف کمونیسم بود و در این باره نیزز اظهار نظر بسیار صریحی داشت اما هیچ گاه برای بنیان فکری خود ، ادله ی کافی یافت نمی کرد تا این که با سفر به جماهیر شوروی و دیدار با این بزرگان ، درک کرد که جوانب کاری کمونیسم به چه میزان اختناق آور است. از این رو ف وی سرسختانه مخالفت با کمونیسم را در برنامه های خود قرار داد و تحت هیچ شرایطی از آن دفاع نکرد و در باب آن نیز مقاله های بسیاری منتشر کرد. جنگ که تمام شد ، برلین نیز به خانه ی خود در آکسفورد بازگشت .

آیزایا برلین تا سال ۱۹۵۰ هم به تدریس و روزنامه نگاری مشغول بود اما از اواخر این سال فلسفه به نوعی گریبن گیر او می شود و همین مسئله باعث می شود که پژوهش در باب تاریخ اندیشه و تفکر به خصوص در تاریخ روشنفکری روسیه از دغدغه های اصلی و حیاتی او می شود . او نیز چون دیگر روشنفکران غربی که اکثرا مهاجر بودند توانست برگ عطیمی از تاریخ روشنفکری جهان و اروپا را رقم بزند .

او کتاب های گسترده ای در زمینه ی مفاهیم سیاسی و فلسفی دارد که هر کدام گنجینه ای در کارنامه ی روشنفکری جهان است. از سوی دیگر از او سخن رانی هایی به جا ماندده است که در نوع خود ارزشمند ترین سخنرانی های روشنفکرانه ی تاریخ بشر است. او علاوه بر محبوبیت در بین دانشجویان و روشنفکران بسیار محبوب اعضای دولت بریتانیا نیز بود و از دست ملکه ی برتانیا لقب و جایزه ی Sir را دریافت کرد. آیزایا برلین در طول زندگانی خود دوبار به ایران سفر کرده است که یکبار آن سال ۱۹۶۰ بوده و بار دیگر ۱۹۷۷ به ایران سفر کرده است .

او نخستین بار در بازگشت از هند به قصد تفریح و دیداری با چند تن از بزرگان علوم به تهران امد و در تهران ماندگار شد و دفعه ی دوم به دلیل افتتاح مدرسه ی باستان شناسی ایران به ایران دعوت شد که این دعوت نیز از سوی آکادمی سلطنتی بریتانیا بود. او در دیدار دوم به همراه همسرش به ایران آمده و شیراز و اصفهان را نظاره کردند  . از نگاه او عظمت ایران چه در زیبایی و چه در تعمق اندیشه چیزی است که هیچ دانشمندی در جهان نمی تواند به آن پی ببرد. آیزایا برلین در ۵ نوامبر۱۹۹۷ در آکسفورد انگلستان دیده از جهان فرو بست.

آثار آیزایا برلین

• کارل مارکس: زندگی و محیط او ۱۹۳۹
• چهار مقاله دربارهٔ آزادی ۱۹۴۹
• ریشه‌های رومانتیسم ۱۹۶۵
• ویکو و هردر: دو پژوهش در تاریخ اندیشه‌ها ۱۹۶۹
• متفکران روس ۱۹۷۸
• مفاهیم و مقولات ۱۹۷۸
• برخلاف جریان ۱۹۷۹
• برداشت‌های شخصی
• سرشت تلخ بشر ۱۹۹۰
• مجوس شمال ۱۹۹۳
• لحظه حقیقت ۱۹۹۶
• قدرت اندیشه ۲۰۰۰
• آزادی و خیانت به آزادی: شش دشمن آزادی بشر ۲۰۰۲

مروری بر آثار و اندیشه های آیزایا برلین

آیزایا برلین ، یکی از بزرگترین و در عین حال متواضع ترین دانشمندان و روشنفکران تاریخ فلسفه ، ادبیات ، سیاست و اقتصاد جهان بوده است. او انسانی با بن مایه های بسیار رفیع در این علوم بود که جهان علم خصوصا در بحث های سیاسی و فلسفی خود را به او مدیون می داند. در ادامه بخشی از جملات او که از کتاب های مختلف او اقتباس شده است را با هم مطالعه می کنیم :

• فیلسوف‌ها بزرگسالانی هستند که به پرسیدن سوالهای کودکانه اصرار می‌ورزند.
• بی‌عدالتی، فقر، برده‌داری، جهل ممکن است توسط اصلاح یا انقلاب معالجه شود. اما انسانها تنها با مبارزه با شر زندگی نمی‌کنند، بلکه با اهداف مثبت فردی و یا جمعی، انواع گسترده‌ای از آنها، که به ندرت قابل پیش‌بینی هستند و با زمانه ناسازگارند، زندگی می‌کنند
• همه می‌دانند چه چیزی بارکلی را بدنام ساخت. او گفت هیچ شی مادی وجود ندارد و دنیای واقعی از بعضی جهات غیرمادی است و چیزی برای نجات ایده‌ها-ایده‌ها و نویسندگان وجود ندارد. به نظر همعصرانش او قوهٔ ابتکار زیادی داشت و کمی دیوانه بود
• زندگی چیست؟

۱. داستانی که احمقی گفته است و پر از صدا و خشم است و هیچ اهمیتی ندارد.

۲. تعریفی که در فرهنگ لغات زیست‌شناسی آمده است:فرایند شیمیایی آلی در درون اندام موجودات شامل سوخت و ساز بدن و غیره.

۳. طبق تعریف خانم وولف:زندگی یک هاله نورانی است، پوشش نیمه شفافی که از آغاز هوشیاری تا انتهای آن ما را احاطه کرده است.

۴. مجموعه‌ای از داده‌های رفتاری واقعی و فرضی که با روشهای قابل تعیین معینی از داده‌هایی که مرده و یا موجودات بی‌جان را تعریف می‌کند متفاوت است.

۵. چیزی که خداوند در آدم دمید.

• آزادی اصلی آزادی از زنجیر و زندان و بردگی دیگران است. بقیه گسترش این مفهوم، یا استعاره‌ای دیگر است.
• کسانی که تا به حال به خاطر خود آزادی به آن ارزش قائل شدند، اعتقاد به آزادی انتخاب داشتند، نه اینکه برای کاری انتخاب شوند، آزادی انتخاب داشتن یک عنصر مسلم آزادی است و همان چیزی است که انسان را انسان می‌کند .

سوالات متداول

۱- آیزایا برلین کیست ؟

آیزایا برلین ، نویسنده ، فیلسوف و نظریه پرداز سیاسی ، به تاریخ ۶ ژوئن سال ۱۹۰۹ دیده به جهان گشود. او اصالتی روسی ، برتانیایی داشت و تمام سالهای عمر خود را صرف پژوهش در باب تاریخ تفکر در جهان کرد .

۲- سه اثر از آثار آیزایا برلین  را نام ببرید ؟

سرشت تلخ بشر ۱۹۹۰ – مجوس شمال ۱۹۹۳ – لحظه حقیقت ۱۹۹۶

۳- یک جمله معروف از آیزایا برلین بنویسید ؟

فیلسوف‌ها بزرگسالانی هستند که به پرسیدن سوالهای کودکانه اصرار می‌ورزند.

شاید این مطالب رو هم در حوزه نویسندگی دوست داشته باشید

آموزش نویسندگی
صد رمان برتر جهان
تبلیغ نویسی
نامه عاشقانه
دریافت شابک
انشانویسی
خاطره نویسی
قصه کودکانه
چاپ کتاب