نوام چامسکی

آورام نوآم چامسکی ، نویسنده ، زبان شناس و نظریه پرداز آمریکایی به تاریخ ۷ دسامبر ۱۹۲۸ در فیلادلفیای آمریکا دیده به جهان گشود .

نوام چامسکی پدر علم زبان شناسی نوین در دنیاست و نظریات گسترده ای در حوزه ی مطالعات زبان شناختی از خود به جای گذاشته است. پیش از وی ، جایگاه مطالعات زبانی ، آنچنان که باید و شاید در جهان مطرح نبود ، اما امروزه نظریه ی چامسکی گستردگی ای پیدا کرده است که بیش از سی رشته از آن در تحقیقات خود بهره می برند .

نوام چامسکی علاوه بر مباحث زبان شناختی ، یک نظریه پرداز سیاسی است و گرایش بسیار مخالف و متضادی نیز با نظریات دولت آمریکا  و فعالیت های دولت آمریکا در دنیا دارد. اما بعد اگر بخواهیم کمی بیشتر در باب زندگی او صحبت کنیم باید بگوییم که او در خانواده ای یهودی متولد شد .

زندگینامه نوام چامسکی

پدر او یک روس تبار بود که به دلیل مسائل کاری و ایجاد شرایط بهتر زندگی برای خانواده اش از روسیه به آمریکا سفر کرده و در همین کشور نیز به عنوان مهاجر به زندگی اش ادامه داده بود .

نوام چامسکی به تدریس زبان عبری می پرداخت و مفسر تورات بود. اما بعد ، آغاز راه پر فراز و نشسب چامسکی به عنوان یک محقق دقیقا از زمانی آغاز شد که وی به دانشگاه رفت .

او در دانشگاه پنسلوانیا تحصیل کرد و در این دوره از زندگی خود فشار بسیاری بر روی مطالعات خود آورده و از سوی دیگز نیز زلیگ هریس که یکی از استادان زبان شناسی دانشگاه پنسلوانیا بود ، وقتی متوجه آن شد که چامسکی به چه اندازه انسان با استعدادی است ، بر شدت این فشارها افزود و از او انسانی شایسته برای تدریس و پژوهش در دانشگاه ساخت .

نوام چامسکی و استادش هریس در سال های آتی دانشگاه تبدیل به یک زوج پژوهشگر شدند  و تحقیقات گسترده ای در بحث زبان شناسی ارائه کردند. پس از اینکه تحصیلاتش را به اتمام رساند ، در سال ۱۹۵۵ موسسه تکنولوژی ماساچوست یا همان دانشگاه معروف ام آی تی از او به عنوان استاد رشته ی زبان شناسی دعوت به تدریس کرد .

چامسکی در سال ۱۹۷۶ توانست به مقام استاد کامل در دانشگاه ام آی تی برسد. اما آن چه که چامسکی را در مرکز توجهات قرار داد بحث نظریه ای تحت عنوان دستور زایشی در دهه ی ۶۰ میلادی بود . نظریه ای که به ناگاه یک انقلاب در زبان شناسی بوجود آورد و همه این انقلاب را آغاز جریان زبان شناسی مدرن دانستند .

نوام چامسکی در این نظریه به این امر اشاره کرد که ذهن ، زبان و مغز با یکدیگر در ارتباط اند و هر انسانی را می توان به لحاظ روان شناختی از نوع کلمات و نوع دستور کلماتی که استفاده می کند ، مورد بررسی قرار داد. این جمله ی چامسکی که می گوید  :

” زبان آیینه ی فکر است . “

توانست ریشه های تفکر در بسیاری از محققین این حوزه بوجود بیاورد و از زبان مفهومی نو برای تحقیقات بسازد. چامسکی علاوه بر زبان شناسی در سیاست نیز دستی بر آتش دارد. او سالهای سال در این زمینه تحقیق کرده و یکی از نظریه پردازان آمریکایی است که با سیاست های دولت آمریکا در جهت استثمار دولت ها از جمله نقش های مخرب در فلسطین و ایران بسیار انتقاد کرده است .

سال ۲۰۰۷ او در مصاحبه ای با پاول جی به این امر اشاره می کند که ایران حق دارد از سیاست های هسته ای خود دفاع کند و هیچ مشکلی نیز برای فعالیت های هسته ای او وجود ندارد و این تنها یک جو سازی از سوی آمریکا است .

نوآم چامسکی ، در زندگی شخصی خود با خانم کارول دوریس شتس که امروزه تحت نام کارول چامسکی شناخته می شود ، ازدواج کرد که از اساتید برجسته ی دانشگاه هاروارد بوده است .

سال ۲۰۰۸ سال تلخی برای چامسکی بود چرا که وی همدم تمامی لحظه های زندگی خویش ، به تعبیر خودش را از دست داد .

ثمره ی این ازدواج سه فرزند بوده است. چامسکی هم اکنون استاد بازنشسته ی دانشگاه است و درد سلامت کامل به تحقیقات می پردازد و سخنرانی های گسترده ای در جهان انجام میدهد .

آثار نوام چامسکی

• آمریکای بزرگ و حقوق بشر، ترجمهٔ بهزاد باشی، تهران: انتشارات آگاه
• دهه جنگ سرد: روند جنگ سرد در دههٔ ۱۹۸۰ – ترجمهٔ شاهرخ وزیری
• مثلث سرنوشت ساز، فلسطین، آمریکا و اسرائیل – ترجمهٔ عزت‌الله شهیدا
• دمکراسی بازدارنده – ترجمهٔ غلامرضا تاجیک ۱۳۷۲ (چاپ دیگری از این کتاب: ترجمهٔ مهوش غلامی – انتشارات اطلاعات – ۱۳۸۸)
• نظم‌های کهنه و نوین جهانی – ترجمهٔ مهبد ایرانی طلب – انتشارات اطلاعات
• بهره‌کشی از مردم: نئولیبرالیسم و نظم‌جهانی، ترجمهٔ مرتضوی، حسن، تهران: نشر دیگر، (۱۳۷۹)
• دیدگاه‌های متعارض در مورد نظام جهانی – ترجمهٔ ناصر بلیغ – انتشارات ادارهٔ کل تحقیق و توسعهٔ رادیو (صدا)
• دولت‌های سرکش: حکومت زور در امور جهان – ترجمهٔ مهرداد وح‍دت‍ی دان‍ش‍م‍ن‍د – وزارت ف‍ره‍ن‍گ و ارش‍اد اس‍لام‍ی، س‍ازم‍ان چ‍اپ و ان‍ت‍ش‍ارات
• فهمِ قدرت: دغدغهٔ دائمی چامسکی – ترجمهٔ دکتر احمد عظیمی بلوریان – مؤسسه خدمات فرهنگی رسا
• ۱۱ سپتامبر – ترجمهٔ خلیل دباش
• سلطه یا بقا: طرح سلطهٔ آمریکایی – ترجمهٔ علیرضا ثقفی ۱۳۸۵ (چاپ دیگری با نام: هژمونی یا بقا: تلاش آمریکا برای سیطرهٔ جهانی – ترجمهٔ آسوده نوین – انتشارات اطلاعات – ۱۳۸۷)
• کنترل رسانه – ترجمهٔ ضیا خسروشاهی- انتشارات درسا ۱۳۸۶ (چاپ دیگری با نام: حاکمیت بر رسانه‌ها – ترجمهٔ سعید ساری اصلانی – نشر اینترنتی
• تلاش آمریکا برای حاکمیت جهانی- ترجمهٔ ضیا خسروشاهی- انتشارات درسا
• جاه طلبی‌های امپراتوری – ترجمهٔ ضیا خسروشاهی- انتشارات درسا (۱۳۸۷)
• دولت‌های فرومانده – ترجمهٔ اکرم پدرام نیا – انتشارات افق (۱۳۸۷)
• چتر قدرت آمریکا: اعلامیهٔ جهانی حقوق بشر و تناقض با سیاست آمریکا – ترجمهٔ سعید ساری اصلانی – مؤسسهٔ فرهنگی و اطلاع‌رسانی تبیان (۱۳۸۷)
• ایالات شکست خورده: سوء استفاده از قدرت و حمله به دموکراسی – ترجمهٔ یعقوب نعمتی وروجنی – انتشارات جام جم (۱۳۸۷)
• اشغال -(۱۳۹۰
• قدرت بسیار خطرناک: خاورمیانه و سیاست خارجی آمریکا – ترجمهٔ رضا اسپیلی – نشر الکترونیک روزگار (۱۳۹۱)
• نظام‌های سلطه، ترجمهٔ امیرحسین مدبرنیا، نشر دنیای نو، ۱۳۹۵
• در باب آنارشیسم – ترجمهٔ رضا اسکندری – نشر افکار (۱۳۹۵)
• امپراتوران و دزدان دریایی – ترجمهٔ محسن عسکری جهقی – نشر ثالث
• غزه در بحران – ترجمهٔ محسن عسکری جهقی – نشر ثالث (۱۳۹۸)
• ساختارهای نحوی، (ترجمهٔ احمد سمیعی گیلانی)
• جنبه‌هایی از نظریه نحو
• زبان‌شناسی دکارتی: فصلی از تاریخ تفکر عقلگرا – ترجمهٔ احمد طاهریان، انتشارات هرمس
• زبان و مسائل دانش، ترجمهٔ علی درزی، نشر آگه
• زبان و اندیشه – ترجمهٔ کوروش صفوی انتشارات هرمس
• دانش زبان: ماهیت، منشأ و کاربرد آن – ترجمهٔ علی درزی – نشر نی
• کنترل رسانه‌ها، عبدالرضا شاه محمدی – انتشارات فکرت
• معماری زبان – ترجمهٔ محمد فرخی یکتا – انتشارات روزبهان
• زبان و ذهن – ترجمهٔ کوروش صفوی – انتشارات هرمس (۱۳۹۳)

مروری بر آثار و اندیشه های نوام چامسکی

چامسکی را همه در قامت یک زبان شناس می شناسند ، اما می توان به جرئت گفت که او نه تنها یک زبان شناس ، بلکه یک انسان شناس ، یک فرهنگ شناس و از همه مهم تر یک تاریخ دان سیاست مدار است .

چامسیک ، خدمات بسیاری در حوزه ی پژوهش های زبان شناختی به جهان کرده است و از سوی دیگر نیز وی یکی از طلایه داران مطالعات میان رشته ای در ارتباط با رشته ی زبان شناسی بوده است. وی علاوه بر فعالیت هایش در زبان شناسی ، تلاش های گسترده ای در باب پرده برداری از نقاط تاریک تاریخ کرده است و در این باب نیز کتاب های گسترده ای دارد که در لیست بالا قابل مشاهده است. کتاب های چامسکی دایره المعارف علوم فلسفه ، سیاست ، زبان شناسی ، تاریخ و هزاران رشته ی مرتبط دیگر با این حوزه ها می باشد. در ادامه بخشی از نظریات او را که در قالب کتاب های متنوعی به چاپ رسیده است را با هم مرور می کنیم :

• به یاد داشته باشید که بدترین کمپین تروریستی در جهان در واشنگتن سازماندهی شده است؛ و آن کمپین ترور و کشتار جهانی است. تاکنون هرگز چنین کمپین تروریستی در این مقیاس وجود نداشته است. منظورم، کمپین هواپیماهای بدون سرنشین است. در بخش بزرگی از جهان، ایالات متحده آمریکا بطور سیستماتیک و علنی از آنها استفاده می‌کند. هیچ چیز مخفی ای در آنچه من می‌گویم وجود ندارد، ما همه از آن مطلع ایم. این اقدام، کمپینی است که بطور منظم کسانی را می‌کشد که از نظر ایالات متحده مظنون بحساب می‌آیند و آمریکا می‌خواهند آنها را از بین ببرد؛ و این مسئله، همان‌طور که شما اشاره کردید، یک کمپین ترور و کشتار است و هنگامی که شما روستایی در یمن را بمباران می‌کنید، کسی را می‌کشید، شاید آن فرد کسی باشد که هدف شما بوده و شاید که آن فرد نباشد و افرادی که در همسایگی محل بمباران شما آسیب می‌بینند، فکر می‌کنید چطور واکنش نشان خواهند داد؟ آنها دست به اننقام می‌زنند .

• گونه انسانی حدود صد هزار سال است که روی زمین زندگی می‌کند و اکنون و در این عصر به لحظه‌ای منحصر بفرد در تاریخ حیاتش رسیده است. این گونه، اکنون در موقعیتی است که بزودی، تا چند نسل آینده، تصمیم اش را خواهد گرفت، که آیا تجربه زندگی به اصطلاح هوشمند می‌تواند تداوم داشته باشد یا تصمیم به نابودی آن می‌گیرد؟ دانشمندان آگاهند که اگر نوه‌های ما بخواهند زندگی معقولی داشته باشند، بخش اعظم سوخت‌های فسیلی را باید دست نخورده در دل زمین باقی بگذاریم. اما ساختارهای نهادی جامعه ما بشدت فشار می‌آورند تا آخرین قطره این سوخت‌ها را استخراج کنیم. اثرات تغییرات آب و هوایی در آینده نه چندان دور، فاجعه بار است و ما در این چارچوب به سوی پرتگاه پیش می‌رویم.
• در صحنه جهانی ما به سرعت به سمت پرتگاه می‌رویم و مصمم هستیم که در آن سقوط کنیم. این مسیر به شدت چشم‌انداز زندگی و بقای مناسب و معقول را به خطر افکنده است… در واقع دو پرتگاه. یکی فاجعه زیست‌محیطی که قریب‌الوقوع است و ما زمان زیادی برای مقابله با آن نداریم و در حال حاضر در حال حرکت در مسیر اشتباهی هستیم و دیگری که حدود ۷۰ سال سابقه دارد، تهدید جنگ هسته‌ای است که در واقع شاهد افزایش تهدید ان هستیم. اگر به پرونده این موضوع نگاه کنید، باید بگویم واقعاً معجزه است که تاکنون جان سالم بدر برده‌ایم .

سوالات متداول در خصوص زدگینامه نوام چامسکی

۱- نوام چامسکی کیست ؟

آورام نوآم چامسکی ، نویسنده ، زبان شناس و نظریه پرداز آمریکایی به تاریخ ۷ دسامبر ۱۹۲۸ در فیلادلفیای آمریکا دیده به جهان گشود .

۲- مهمترین آثار نوام چامسکی را بیان کنید ؟

• آمریکای بزرگ و حقوق بشر، ترجمهٔ بهزاد باشی، تهران: انتشارات آگاه
• دهه جنگ سرد: روند جنگ سرد در دههٔ ۱۹۸۰ – ترجمهٔ شاهرخ وزیری
• مثلث سرنوشت ساز، فلسطین، آمریکا و اسرائیل – ترجمهٔ عزت‌الله شهیدا

شاید این مطالب رو هم در حوزه نویسندگی دوست داشته باشید

آموزش نویسندگی
صد رمان برتر جهان
تبلیغ نویسی
نامه عاشقانه
دریافت شابک
انشانویسی
خاطره نویسی
قصه کودکانه
چاپ کتاب