زندگینامه ژان پل ، نویسنده و منتقد ادبی شهیر آلمانی ، به تاریخ  ۲۱ مارس ۱۷۶۳ در آلمان دیده به جهان گشود .

ژان پل در منطقه باویر زاده شد . پدرش مدیر آموزشگاه و کشیش پروتستان بود .

ژان پل کودکی را در محیط آرام خانوادگی گذراند و از کودکی به خیال پروری متمایل گشت و غالبا در رویاهای خود فرو می رفت .

تا سیزده سالگی نزد پدر آموزش یافت، پس از آن به مدرسه رفت و در شانزده سالگی به شهر هوف فرستاده شد تا آخرین سالهای تحصیل دبیرستانی را بگذراند .

سالهایی که در روح او تأثیر عمیقی بر جای گذارد، چه به سبب دوستی هایی که یافت، چه به سبب مطالعات فراوان و گوناگونی که با شوق بسیار انجام داد .

در هیجده سالگی به دانشکده الهیات لایپزیگ رفت تا رسم خانوادگی را که برای پسر بزرگ تر تحصیلات علوم الهی را مقدر کرده بود، رعایت کند، اما این رشته هرگز موافق طبع جوان پرشوری چون او نیفتاد . ژان پل در دانشگاه به طور نامنظم در رشته های گوناگون به آموزش پرداخت و علوم ماوراء الطبیعه، ریاضی و زبان یونانی و لاتینی را با شوق بسیار فراگرفت و در عین حال نوشتن آغاز کرد .

دی یا طرح های انتقادی را در دو جلد انتشار داد که در عین حال اثری بود انتقادی و هجوآمیز و شامل اندیشه هایی مبنی بر اصول اخلاقی و همچنین تفننی ادبی ، و با آنکه اثر دوره جوانی ژان پل و عاری از پختگی بود، نشانه هایی از آثار آینده او یعنی طنز و تحلیل احساسی، حتى ارتباط های عاشقانه را در برداشت .

فقر شدید که پس از مرگ پدر بوجود آمد، مانع ادامه تحصیلات ژان پل گشت، چنانکه از ترس طلبکاران در ۱۷۸۴ به لایپزیگ گریخت. پس از آن به کمک دوستان به شغل معلمی اشتغال یافت و مدت ده سال در این سمت باقی ماند، تا هنگامی که توانست از کار ادبی بهره بر گیرد .

در طی این دوره چند اثر از زیباترین آثار خود را انتشار داد، از آن جمله است . زندگی مادیادونس، آموزگار دلشاد که فقط در ده روز و در ساعتهای فراغت از درس نوشته شده بود از او به انتشار رسید .

ماجرای کتاب ماجرای جوانی است که پدرانش همه معلم مدرسه بودند، از کودکی به لذت بردن از همه عوامل زندگی، حتی کوچکترین آنها تمایل داشت، یکی از این عوامل عشقهای پیاپی او بود، تا آنکه در مدرسه پدرش به دختری دل بست و بی آنکه به او اظهار عشق کند، تنها از نفس عشق احساس خوشبختی می کرد و سرانجام هنگامی که به مقام معلمی رسید، با دلداده اش ازدواج کرد و شادیش کامل شد و هیچ مشغله خارجی نتوانست شادی او را درهم ریزد، زیرا از نظر او عالم خارج و درون مکمل یکدیگرند و بدین طریق زندگیش در رضایت کامل سپری شد تا هنگامی که در بامداد زیبایی در گذشت .

ژان پل در این داستان که شاهکار جوانی اوست، اهمیت لذت بردن از شادی های کوچک و مداومی را عرضه می کند که بشر خود می تواند زندگی را بر آنها بنا کند، بی آنکه در آرزوی شادی های بزرگی باشد که ناگهان از آسمان نازل گردد .

رمان کلبه نامریی ، در دو جلد در ۱۷۹۳ در برلین انتشار یافت و اولین بار بود که ژان پل به داستان طولانی خود ساختمان و ترکیب رمان بخشید. داستان، تحول روحی پنهان جوانی را از آغاز تولد تا ورود به اجتماع نشان می دهد . این اثر با آنکه به سبب مطالب خارج از موضوع که رشته اصلی داستان را قطع می کند، غالبا ملال آور می شود ، خصایص نگارش ژان پل را در آثار بعدش نمودار می سازد .

زندگی کینوس فیکسلاین شامل مجموع معایب و محسنات آثار ژان پل است . قهرمان معمایی کتاب در حال عدم تعادلی بیش از سایر قهرمانان آثارش، شیوه ماقبل رمانتیسم را در آلمان تجسم می دهد . نقاشی آداب و رسوم روستا و طبقه سرمایه دار شهر نشین بر زمینه ای هم خنده آور هم تاثر انگیز قرار گرفته است و تضاد دو حقیقت را که در همه آثار ژان پل دیده می شود، نشان می دهد. از طرفی واقعیت مورد مسخره قرار می گیرد، و از طرف دیگر عالمی از رؤیاهای رنگین ستایش میشود و گاه مورد طعن واقع می شود .

رمان زیبنکیس در سه جلد در ۱۷۹۶ منتشر شد. حوادث داستان در محیطی روستایی و عاشقانه می گذرد که محیط مشترک آثار ژان پل است، محیطی سرشار از رنگارنگی احساس و کثرت دنیاهای متنوع چون دنیای شاعرانه و عاطفی، همین امر کتاب را از شاهکارهای ژان پل ساخته است .

ژان پل در این سال به وایمار سفر می کند، با گوته آشنا می شود، خاصه با هردر دوستی عمیق و استواری می یابد و سالهای متمادی را میان لایبزیک و برلین و وایمار در سیر و سیاحت می گذراند همه جا مورد توجه زن ها قرار می گیرد و با آنان به خوشی و سرمستی می پردازد، حتی یک بار با دختری نامزد می شود و در ۱۸۰۴ با دختری دیگر از مردم برلین ازدواج می کند. ژان پل در طی سالهای سیر و سیاحت تیتان را نوشت که در ۱۸۰۳ انتشار یافت و مهمترین اثر او  بشمار آمد .

تیتان رمانی تربیتی است که مطایبه و هزل در آن به حد اعلا می رسد و رنگی تغزلی به خود می گیرد. داستان به سبب غنای صور ذهنی و زنده بودن مکالمه ها و ترسیم پیروز مندانه چهره ها و همچنین به سبب وصف زیبایی های آمیخته با اشتیاق نویسنده به کشورهای دور دست آفتابی، شهرتی فراوان بدست آورد .

آغاز کهولت دیگر کتاب اوست که در چهار جلد (۱۸۰۴ – ۱۸۰۵)، یکی از بهترین و مهمترین آثار ژان پل و شاید غنی ترین اثر طنزآمیز و هنرمندانه او بشمار آمد که از تکامل آثار دوره کهولت او برخوردار بود . محضردار جوانی، پسر کدخدای تربه ای کوچک در آلمان، ناگهان اطلاع می یابد که بر حسب وصیتنامه یکی از مردم ثروتمند قریه، وارث همه ثروت او گشته است، در حالی که خانواده متوفی بکلی از ارث محروم مانده است، اما وصیتنامه دارای شرایطی است که اگر جوان بر طبق آن عمل نکند، بتدریج ارث خود را از دست میدهد و البته جوان شرایط را می پذیرد .

کتاب حوادثی را در بر دارد که بر اثر این شرایط پیش می آید. داستان بسیار رنگارنگ و سرشار از امور غیر منتظر و عجیب است، آمیخته با ظرافت بسیار در شیوه نگارش. لوانا از آخرین کتابهای دلپذیر ژان پل است در باره تعلیم و تربیت و به این دلیل است که به لوانا، الهه رومی، حامی نوزادان تقدیم شده است. در این کتاب نفوذ فراوان کتاب امیل اثر ژان ژاک روسو دیده می شود که ژان پل به سبب احترام فراوان به او، به نام مستعار خود صورت فرانسوی داد. ژان پل نیز مانند روسو معتقد بود که بشر در آغاز نیک نهاد است، محیط زندگی و بدی تربیت است که او را فاسد می کند .

نویسنده این اثر را نوعی وصیت نامه معنوی خود می شمارد . ژان پل پس از سپری شدن دوران جوانی و خوشبختی، در سالهای آخر زندگی به راهی قدم می گذارد که تسلیم او را در برابر همه چیز نشان می دهد و از نیکبختی در آن نشانه ای دیده نمی شود در ۱۸۲۲ شاهد مرگ پسرش ماکس می شود که همه امیدش را به او بسته بود، بیماری چشم نیز او را به نابینایی مطلق می کشاند و او که آن چنان به زندگی دل بسته بود، به ناچار از همه چیز دست می کشد .

آخرین اثر ژان پل سلینا یا جاودانگی روح نام دارد که نویسنده در آن کوشیده است تا پیروزی روشنایی های درون را عرضه کند. این اثر پس از مرگ وی منتشر شد.

ژان پل با انتشار کتاب دیباچه ای بر زیبایی شناسی در سه جلد از متفکران و صاحبنظران علم زیبایی شناسی معرفی گشت. ژان پل از نویسندگان پیشاهنگ رمانتیسم آلمان بشمار می آید و از استادان داستان های احساسی و عشقی و طنز آمیز. طنزی که تنها نقابی خندان است بر چهره غم انگیز بشر و بر تضادهای زندگی .

ژان پل خوشبختی را با در آرامش روحهای ساده می داند یا در روح های والا به هنگام روبرو شدن با اسرار و معماها و عدم ثبات زندگی این دو گروه قهرمان آثارش را تشکیل می دهند . شیوه نگارش او با آنکه غالبا از استعاره و کنایه و صنایع لفظی سنگین و صعب الفهم می شود، جاذبه شاعرانه خود را حفظ می کند و با موسیقی کلام وتغزلی لطیف آمیخته است .

هنر او از خیال پروری و احساسی لطیف برخوردار است که در نظر عده ای مظهر حساسیت مردم آلمان بشمار می آید. نفوذ ژان پل بر رمانتیسم فرانسه قابل ملاحظه بود و می توان تاثیر او را نیز بر تاریخ ادبیات جهان نیز بسیار جدی دانست .

آثار ژان پل

• طرح های انتقادی
• آموزگار دلشاد
• کلبه نامرئی
• زیبنکیس
• آغاز کهولت
• سلینا یا جاودانگی روح

مروری بر آثار ژان پل

ژان پل نویسنده ی بزرگ و صاحب نامی در ادبیات آلمان است. نوشته های او عمدتا به سبب روحیه ی بسیار لطیفش دارای یک طراوت و زیر بینی خاص است و هر کدام از آثارش از نگاه منتقدین ادبی ، به گونه ای کلاس نویسندگی برای نویسندگان و درس زندگی برای خوانندگان می باشد. در ادامه بخش هایی از نوشته های او را با هم مطالعه می کنیم :

• آنقدر که ازدست دادن چیزی ما را افسرده می‌کند، از داشتن همان چیز احساس خوشبختی نمی‌کنیم.
• اصلاح‌گران همیشه فراموش می‌کنند که برای به حرکت درآوردن عقربه ساعت‌شمار، باید ابتدا عقربه دقیقه‌شمار را بچرخانند.
• انسان به مرور تبدیل به فولاد می‌شود، هرگاه که پس از هر گُرگرفتنی به سردی می‌گراید.
• انسان در هیچ مرحله‌ای به زیبایی زمانی که از کسی پوزش می‌طلبد یا خود پوزش کسی را می‌پذیرد، نیست.
• انسان روشمند از آزاداندیشی به دور است.
• انسان‌ها از کوه سبز زندگی بالا می‌روند تا در قله منجمد آن جان سپارند.
• برلین، بیش‌تر از یک شهر است، او بخشی از دنیاست.
• تنها معجزه بزرگ و نابودنشدنی، اعتقاد بشر به معجزه است.
• چراغ مذهب، یکی پس از دیگری خاموش می‌شود. اما تفکر مذهبی که خالق آنست، هرگز نابود نخواهد شد.
• خود را فدای بشریت کردن آسان‌تر از عشق به بشریت است.
• خوشحالی و لبخند کودکان، بهار زندگی است.
• ساعت و کودک را نباید پیوسته کوک کرد؛ باید اجازه داد تا قدری هم بچرخند.
• شیرین‌سخن باش! شاید این گفتار آخرینت باشد.
• طنز و شوخ‌طبعی، چشمه‌ای جوشان است؛ عبوس و تلخ‌ رو بودن هرگز.
• فقط در دقایق دیدار و لحظه جدایی می‌توان به‌عظمت عشق  نهفته در سینه، پی‌برد.
• کسی که از درک طنز عاجز است، از جدی بودن نیز بویی نبرده‌ است.
• کودکان هدیه‌ای بزرگند، هرچند هدیه‌ای خدایی نیستند اما بزرگند .

شاید این مطالب رو هم در حوزه نویسندگی دوست داشته باشید

آموزش نویسندگی
صد رمان برتر جهان
تبلیغ نویسی
نامه عاشقانه
دریافت شابک
انشانویسی
خاطره نویسی
قصه کودکانه
چاپ کتاب