سعید نفیسی (Saeed Nafisi)، نویسنده ، مترجم ، پژوهشگر و منتقد ادبی به نام ایران زمین ،

به تاریخ ۱۸ خرداد سال ۱۲۷۴ در تهران دیده به جهان گشود .

سعید نفیسی به جد یکی از بزرگترین تاثیر گذاران ادبی در تاریخ ادبیات معاصر ایران می باشد .

فعالیت های او در حوزه ی ادبیات از شاخص ترین آثار تاریخ ادبیات جهان می باشد .

نفیسی در خانواده ای دیده به جهان گشود که پدرش پزشک بود و از اهالی ادب بود و بسیار به ادبیات فرزندان خودش را تشویق می کرد .

وی تحصیلات دوره ی ابتدایی خویش را در مدرسه ی شرف به پایان می رساند .

مدرسه ی شرف یکی از نخستین مدارسی بوده است که پدرش موسس آن بود

و شیوه ی آموزشی جدیدی نیز در آن به دانش آموزان یاد داده می شد .

او پس از آن برای تحصیلات دوره ی متوسطه ی خود به مدرسه ی علمیه رفت .

و در آنجا تحصیلات خودش را ادامه داد .

سال ۱۲۸۸ بود که وی فارغ التحصیل از مدرسه ی علمیه گردید .

سعید نفیسی توسط برادرش که پانزده سالی نیز از او بزرگتر بود برای ادامه تحصیل به اروپا دعوت شد و به اروپا رفت .

سعید نفیسی در اروپا و در شهر نوشاتل سوئیس و بعد ها در دانشگاه پاریس به تحصیل مشغول شد .

و در سال ۱۲۹۷ بود که به ایران بازگشت

و در دبیرستان های تهران زبان و ادبیات فرانسه به دانش اموزان درس می داد .

سعید نفیسی در همین سال به مجله دانشکده که آن زمان یکی از مجلات بسیار ارزشمند دوران بود پیوست

و با ملک الشعرای بهار همکار شد و به عنوان نویسنده در این مجله فعالیت کرد .

سال ۱۳۰۸ خورشیدی ، وی به خدمت وزارت فرهنگ مشغول شد

و علاوه بر اینکه آن زمان فرانسه نیز تحصیل می کرد ،

به آموزش در مدارس علوم سیاسی نیز مشغول گردید و کار معلمی را  در پیش گرفت .

او نخستین کسی بود که در دانشگاه تهران استاد حقوق گردید

و سپس به دانشکده ادبیات رفت و در این دانشکده به تدریس پرداخت .

او همچنین تحت لوای فرهنگستان زبان ایران ، به کشور های دیگر رفت .

و تدریس زبان پارسی کرد. آنچه که نفیسی را در زمره ی برترین های ادبیات ایران و جهان قرار می دهد ،

دانش به لا وصف اوست . او یک انسان بسیار دانشمند ، در حوزه ی تاریخ و ادبیات بود .

اگر سری به آثار او بزنید ، خواهید دید که بیش از صد اثر از وی در باب تاریخ ادبیات ایران به چاپ رسیده است که همگی امروزه از کتب منبع می باشند .

سعید نفیسی بسیار به نسخه پژوهی علاقه داشت و در کنار نسخه پژوهی به جمع آوری نسخه های خطی و کتاب های نامی ایران زمین نیز پرداخت

و کتاب خانه ای فراهم کرد که مامن هر پژوهش گری بوده است .

در صادق رضا زاده از بزرگان این مملکت در باب سبک کار و میزان تلاش و فعالیت های او می گوید که  :

” من در تمام مدت شناسایی او حیران کار و کوشش او بودم . می‌توانم بگویم که در همه عمر مردی در کتاب‌ دوستی و مطالعه و فراوان‌ نویسی و کنجکاوی ادبی مانند او ندیدم … در عین فراوان‌ نویسی تند نویس هم بود و اگر قلم برمی‌ داشت مدتی نگذشته مقاله‌ ای وافی و مطالبی کافی به رشته تحریر می‌ کشید …

در هر صورت این‌ گونه ثمر بخشی حیرت‌ آور از نفیسی عجب نیست و در این کار هیچ‌ یک از نویسندگان و مؤلفان زمان ما به پایه او نمی‌ رسد و باید او را از حیث تعداد آثار با امثال یاقوت حموی یا ابوعلی سینا یا غزالی ، و از متأخرین با مؤلف ناسخ‌ التواریخ مقایسه کرد …

تند نویسی او خود استعداد نادری بود که من در همه عمر بر او ثانی ندیدم . قلم در لای انگشتان باریک او ساز سیال و سیار و منبع فیاضی بود که ایست نداشت و اگر آغاز به نوشتن می‌ کرد ساعتی نمی‌ گذشت که ستون‌ ها و صحیفه‌ هایی مشحون از عبارات شایان و فارسی استوار روان روی میز تحریر پخش می‌گشت و شخص آنچه را که سحر قلم عنوان داده‌ اند به چشم می‌ دید. ” .

استاد سعید نفیسی در سال های آخر عمرش برای همیشه ایران را ترک می کند .

در واقع دلیل این مهاجرت ذکر این مسئله بود

که وی دیگر تاب فشارهای دولتی را نداشت .

او تمام زندگی خود را در ایران می فروشد

و به سوی پاریس می رود و یک آپارتمان آنجا می خرد و به زندگی می پردازد .

سعید نفیسی در پاریس به کتاب خانه ملی فرانسه می رود

و بر روی نسخه هایی که از متون ادبی فارسی در فرانسه بوده است ، تحقیقات بسیار صورت می دهد .

نفیسی به حدی از دل تنگی در ایران رسیده بود و نمی توانست اوضاع ایران را تحمل کند

که حتی دیگر دلخوشی هایش که کتاب هایش بودند را نیز با خود همراه نکرد و تنها از ایران رفت .

سعید نفیسی در نهایت به تاریخ ۲۲ آبان ۱۳۴۵ به علت بیماری آسم در می گذرد . او در ایران و در تهران می میرد .

در واقع او تا به آخر عمر در پاریس زندگی کرده بود اما برای کنگره ایران شناسان به ایران آمده بود

که در کشورش و وطنش ، جایی که خدماتش را تا سالیان سال نادیده گرفتند ، دیده از دنیا فرو بست

و جامعه ی ادبی ایران زمین را برای همیشه در ماتم خود فرو برد .

مناصب دولتی و مدیریتی سعید نفیسی

• استاد ادبیات دانشگاه تهران
• استاد حقوق دانشگاه تهران
• استاد کرسی تاریخ بعد از اسلام دانشگاه تهران
• استاد منابع تاریخ ایران در مؤسسه مطالعات و تحقیقات تاریخی
• استاد تاریخ ادبیات ایران در دانشگاه قاهره
• مؤسس شعبه ادبیات فارسی دانشگاه علیگره هندوستان
• رئیس کتابخانه مجلس شورای ملی
• عضو پیوسته فرهنگستان علوم
• نماینده دولت ایران در کمیته فنی وحدت نام‌های جغرافیایی سازمان ملل متحد
• عضویت هیئت رئیسه «بیست و پنجمین کنگره خاورشناسان» در مسکو
• نمایندگی ایران در مراسم «هزاره فردوسی» در اتحاد جماهیر شوروی
• عضویت شورای فرهنگی
• عضویت هیئت امنای کتابخانه پهلوی
• ریاست اداره استخدام وزارت فلاحت
• ریاست مدرسه عالی تجارت
• سر دبیر مجله دولتی فلاحت و تجارت
• سردبیری مجله ادبی پرتو
• سردبیری مجله وطن
• مؤسس روزنامه امید «عهد انقلاب» (با همکاری میرزا آقاخان فریور) در سال ۱۳۰۲
• مدیر مجله شرق (در سال ۱۳۰۳)
• مدیر قسمت ادبی ژورنال دو تهران

جوایز ادبی و فرهنگی سعید نفیسی

• نشان درجه اول علمی
• نشان سپاس درجه اول
• جایزه سلطنتی دربار ایران ۱۳۳۸ (برای ترجمه آرزوهای بر باد رفته اثر بالزاک)
• نشان لژیون دونور فرانسه (به خاطر سال‌ها پژوهش و کوشش در باب زبان و ادبیات فرانسه و تألیف نخستین فرهنگ لغات فرانسه به فارسی)
• نشان مخصوص واتیکان (برای کتاب مسیحیت در ایران)
• عضویت آکادمی علوم فرانسه و نشان Palmes Acdemiques
• نشان علمی افغانستان
• جایزه بهترین کتاب سال

آثار سعید نفیسی

• آخرین یادگار نادر شاه (نمایش‌نامه) ۱۳۰۶ (چاپهای دیگر هم دارد)
• فرنگیس۱۳۱۰ (چاپ‌های دیگر هم دارد)
• ستار گان سیاه (مجموعه داستان) ۱۳۱۷ (چاپ دیگر هم دارد)
• ماه نخشب (مجموعه داستان) ۱۳۲۸ (چند چاپ دیگر دارد)
• آتشهای نهفته (یا حساب‌ها درنیامد)۱۳۳۰
• نیمه راه بهشت (داستان) ۱۳۳۲ (چند چاپ دارد)
• گلچینی از دیوان سعید نفیسی، ۱۳۳۳(کتاب فروشی طهوری)
• نمونه‌ای از آثار پوشکین۱۳۱۵.
• به یاد ماکسیم گورکی ۱۳۱۵.
• یادبود گریلف، ۱۳۲۳.
• افسانه‌های گریلف، ۱۳۲۳.
• پوشکین. ۱۳۲۵.
• نایب چاپارخانه، اثر پوشکین. ۱۳۲۶.
• عشق چگونه زایل شد و چند داستان دیگر. اثر لئو تولستوی. ۱۳۳۱.
• آدام متیسکیه ویچ (ترجمه) ۱۳۳۴.
• تاریخ ادبیات روسی، جلد اول ۱۳۳۴.
• ایلیاد، اثر همر (ترجمه) ۱۳۳۴ (چاپ دوم نیز دارد)
• پل و ویرژینی، اثر برناردن دوسن پیر. ۱۳۳۵ (ترجمه)
• زندگی و کار و هنر ماکسیم گورکی(با چند داستان دیگر) ۱۳۳۶.
• آرزوهای برباد رفته، اثرانوره دو بالزاک (ترجمه) ۱۳۳۷.
• ادیسه، اثر همر (ترجمه) ۱۳۳۷.
• رباعیات حکیم عمر خیام ۱۳۰۶ (چاپ۱۳۱۶)
• دو تقریر از خواجه عمر خیام. مندرج در مجله شرق. ۱۳۰۹.
• شاهنامه جلدهای ۷و۸و۹و۱۰. چاپ۱۳۱۰.
• شاهنامه جلد اول. چاپ خاور. ۱۳۱۰.
• رباعیات باباافضل کاشانی((افضل الدین کاشانی)) ۱۳۱۱.
• پندنامه انوشیروان از بدایعی بلخی. ۱۳۱۲.
• نصیحت نامه (قابوسنامه) ۱۳۱۲ (چاپ دیگر هم دارد).
• سام‌نامه، خواجوی کرمانی، ۱۳۱۶
• سیرالعباد الی المعاد، سنایی غزنوی، ۱۳۱۶
• تاریخ گیتی گشاتالیفمیرزا محمد صادق موسوی بادو ذیل تألیف عبدالکریم شریف و آقا محمد رضا شیرازی ۱۳۱۷.
• دیوان مقطعات و رباعیات ابن یمین ۱۳۱۸.
• دیوان لامعی گرگانی، ۱۳۱۹
• تاریخ مسعودی (معروف به تاریخ بیهقی)، سه جلد، ۱۳۱۹–۱۳۳۲
• دیوان قصاید و غزلیات عطار نیشابوری، ۱۳۱۹(دو چاپ بعد هم دارد)
• دیوان قصاید و غزلیات معین الدین جنید شیرازی ۱۳۲۰
• منتخب قابوسنامه، وزارت فرهنگ ۱۳۲۰.
• رساله مجدیه، نوشته مجدالملک سینکی. ۱۳۲۱
• رساله فریدون بن احمد سپهسالار در احوال جلال الدین مولوی ۱۳۲۵
• مواهب الهی (درتاریخ آل مظفر) تألیف معین الدین یزدی جلد اول ۱۳۲۶.
• گشایش و رهایش، تألیف ناصر خسرو، بمبئی ۱۳۲۸ (چاپ دوم دارد).
• رساله صاحبیه، مندرج در فرهنگ ایران زمین. ۱۳۳۲.
• رساله روحی انارجانی، مندرج در فرهنگ ایران زمین. ۱۳۳۲.
• زین‌الخبارتألیف ابوسعیدعبدالحی گَردیزی(شامل تاریخ ساسانیان تا پایان دوره صفاری)، ۱۳۳۳
• سخنان منظوم ابوسعید، ۱۳۳۴.
• مقامات عبدالخالق غجدوانیوعارف ریوگری، مندرج در فرهنگ ایران زمین، ۱۳۳۵.
• کلیات عراقی،۱۳۳۵.
• لباب الباب، ۱۳۳۵.
• دیوان ازرقی هروی، ۱۳۳۶.
• دستورالوزرا، خواندمیر، ۱۳۳۷.
• دیوان قاسم انوار،۱۳۳۷ (چند بار چاپ)
• دیوان هلالی جُغَتایی، ۱۳۳۷.
• دیوان انوری، ۱۳۳۷.
• دیوان قصاید و غزلیات نظامی گنجوی ۱۳۳۸.
• دیوان رشیدوطواط، ۱۳۳۹.
• دیوان عَمعَق بخارایی، ۱۳۳۹.
• فتوت نامه ناصری. مندرج در فرهنگ ایران زمین ۱۳۳۹.
• دیوان اوحدی مراغه‌ای،۱۳۴۰.
• گلستان سعدی شیرازی ۱۳۴۰.
• احوال و منتخب اشعار خواجوی کرمانی، ۱۳۰۷.
• مجدالدین همگرشیرازی ۱۳۱۴.
• احوال و اشعار رودکی، سه جلد ۱۳۰۹–۱۳۱۹(چاپ دوم در یک جلد و با تغییرات)
• نظامی در اروپا. ۱۳۱۴.
• آثار گمشده ابوالفضل بیهقی، ۱۳۱۵.
• احوال و اشعار فارسی شیخ بهایی ۱۳۱۶.
• سخنان سعدی دربارهٔ خودش، ۱۳۱۶.
• جستجو در احوال و اشعار فریدالدین عطارنیشابوری ۱۳۲۱
• در پیرامون احوال و اشعار حافظ ۱۳۲۱.
• شاهکارهای نثر معاصر فارسی. (دو جلد) ۱۳۳۰–۱۳۳۲ (چاپ دوم دارد).
• روزگار ابن سینا، ۱۳۳۱.
• زندگی و کار و اندیشه و روزگار پور سینا ۱۳۳۲.
• سرگذشت ابن سینا به قلم خود او ۱۳۳۲.
• ترجمه جشن نامه ابن سینا ۱۳۳۲.
• ابن سینا در اروپا، ۱۳۳۳.
• تاریخ نظم و نثر ایران در زبان فارسی ، ۱۳۳۴ (دو جلد).
• در مکتب استاد (مباحث دستوری و املایی)، ۱۳۳۴.
• سرچشمه تصوف ۱۳۴۵.
• شیخ زاهد گیلانی، رشت. ۱۳۰۷.
• یزدگرد سوم ۱۳۱۲.
• مدرسه نظامیه بغداد، ۱۳۱۳.
• پیشرفتهای ایران در دوره پهلوی ۱۳۱۸.
• خاندان سعدالدین حمویه، مندرج در: کنجکاویهای علمی و ادبی، ۱۳۲۶
• درفش ایران و شیر و خورشید، ۱۳۲۸.
• تاریخ بیمارستانهای ایران ۱۳۲۹
• بابک خرم دین، دلاور آذربایجان ۱۳۳۳(چاپ دوم دارد).
• بحرین، حقوق ۱۷۰۰ساله ایران ۱۳۳۳.
• تاریخ اجتماعی قرون معاصر، ۱۳۳۴.
• تاریخ اجتماعی و سیاسی ایران در دوره معاصر، ۱۳۳۵–۱۳۳۴ (دوجلد)
• خاندان طاهریان، ۱۳۳۵.
• تاریخ اجتماعی ایران از انقراض ساسانیان تا انقراض امویان ۱۳۴۲.
• تاریخ اجتماعی دوران پیش از تاریخ و آغاز تاریخ، ۱۳۴۲.
• در پیرامون تاریخ بیهقی ۱۳۴۲ (دو جلد اول).
• مسیحیت در ایران، ۱۳۴۳.
• تاریخ تمدن ایران ساسانی، ۱۳۳۱–۱۳۴۴ (متن جلد اول با ضمیمه آن)
• تاریخ شهریاری رضا شاه پهلوی، ۱۳۴۴.
• فرهنگ فرانسه فارسی، ۱۳۰۹–۱۳۱۰ (دو جلد).
• فرهنگ نامه پارسی، ۱۳۱۹ (جلد اول).
• فرهنگ نفیسی(فرنودسار) تألیف علی اکبرناظم الاطباء۱۳۱۸–۱۳۳۹ (۵جلد)
• فرهنگ فارسی جیبی. ۱۳۴۳.
• فهرست کتابخانه مجلس شورای ملی، ۱۳۴۴ (جلد ششم).
• فهرست آثار اروپایی دربارهٔ ابن سینا
• ابن خلدون و تیمور لنگ، تالیفوالتر فیشل. ترجمه با همکاری نوشین نفیسی ۱۳۳۹.
• تاریخ ترکیه، تألیف لاموش. ۱۳۱۶.
• صنعت تخم نوغان ایران، تألیف ف. لافن. و ه ل. رابینو (ترجمه) ۱۲۹۸.
• هدیه دوستانه، ۱۳۰۴.
• پیشرفتهای فرهنگی در اتحاد جماهیر شوروی، ۱۳۲۳.
• سازمان آموزش عمومی در اتحاد جماهیر شوروی ۱۳۲۳.
• سرانجام آلمان (ترجمه) ۱۳۲۶.
• هفتاد سال زندگی، پنجاه سال خدمت به دانش (زندگی عبدالعظیم قریب) ۱۳۲۶.
• معالجه تازه برای حفظ دندانهای طبیعی و دهان، تألیف گریگوریان.
• مجله فلاحت و تجارت ۱۲۹۷–۱۲۹۹ (سه سال)
• امید (روزنامه) هفت شماره ۱۳۰۲.
• ماهنامه پیام نو(مجله ماهانه) دوازده شماره ۱۳۰۹–۱۳۱۰
• مجله شرق (مجله) سال اول دوازده شماره ۱۳۱۳.

شاید این مطالب رو هم در حوزه نویسندگی دوست داشته باشید

آموزش نویسندگی
صد رمان برتر جهان
تبلیغ نویسی
نامه عاشقانه
دریافت شابک
انشانویسی
خاطره نویسی
قصه کودکانه
چاپ کتاب

[table id=1 /]