زندگینامه کنوت هامسون تاریخ نویسندگی ، فراز و نشیب های فراوانی را پشت سر گذاشته است .

زندگینامه کنوت هامسون در پس هر فراز و فرود این دشت ، نام هایی نهفته است که هر کدام برگی از هویت و شناسنامه ی نویسندگی در سر تا سر جهان را رقم زنده اند .

مطالعه ی تاریخ زندگانی آنان و سیری در احوالات و آثار آنها ، نمایی هر چند کوتاه و گذرا ، اما عمیق و قابل تامل به ما هدیه می کند .

در دل هر یک از کلمات آنان ، گنجینه ای از رازها و معانی نهفته  است و در پیاپی سطور پربار آنان ، رازهایی برای نویسندگان .

مطلب پیشنهادی : قانون جذب

مطلب پیشنهادی : کلیپ انگیزشی

مطلب پیشنهادی : هدف چیست

قصد ما همگام شدن و سفر به زمانه و زندگی آنان است تا با ذهن و زبان آنان بیش از پیش آشنا شویم و از این هم صحبتی ها خوشه ای چند پی توشه ی نویسندگی خود برداریم .

در این برهه از زمان، دفتر زندگانی ” کنوت هامسون ” ، نویسنده نروژی و خالق اثر جاودانه “میوه های زمین” را ورق میزنیم به امید آنکه برگی چند به یادگار نصیب دوستداران خود کند .

زندگینامه کنوت هامسون

کنوت هامسون ، نویسنده ی پرآوازه ی نروژی ، در ۴ اوت سال ۱۸۵۹ ، در خانواده ای فقیر در شمال نروژ دیده به جهان گشود. او روزگار بسیار سختی را در دروان کودکی گذراند. بنا بر آنچه که زندگینامه نویسان در باب او گفته اند ، در کودکی به این دلیل که شرایط خانوادگی خوبی نداشت ، اکثر اوقات در گرسنگی و تنهایی به سر می برد و این مسئله نیز بعدها کم و بیش در آثارش نیز انعکاس پیدا می کند .

اما درست بیست و دو سال سن داشت که تصمیم می گیرد پایش را از نروژ آنسو تر بگذارد و جهانی جدید را تجربه کند و زندگی نویی را برای خودش فراهم سازد. با این تفگر گام در آمریکای شمالی می گذارد و نویسندگی را بطور حرفه ی آغاز می کند. همانطور که گفتیم ، کنوت از خانواده دهقانان فقیر بود و از چهار سالگی به عمویش که کشیشی پروتستان بود، سپرده شد و سال های کودکی و نوجوانی را در کنار این مرد خشن و سختگیر گذراند که بعدها آن را در داستان کوتاه شبح توصیف کرده است .

هامسون موفق نشد که تحصیلات خود را به پایان رساند و بنا بر گفته ی خود همه آموزشها را نزد خویش و به تلاش شخصی بدست آورد. بسیار زود برای تامین معاش به کار پرداخت و از هفده سالگی حرفه های مختلف مانند شاگردی کفاشی، زغال فروشی، آموزگاری و مانند آن را پیشه کرد. در ۱۸۷۸ ، شعر تجدید دیدار را با نام کنوت پدرسن منتشر کرد، پس از آن سالها دست به قلم نبرد و در طی آن به امریکا سفر کرد، در آنجا نیز به پیشه های مختلف اشتغال یافت مانند شیر فروشی، کارگری در مزرعه و بلیت فروشی تراموای .

در ۱۸۸۵ به نروژ بازگشت و پس از یک سال در ۱۸۸۶ به عنوان خبرنگار روزنامه نروژی وردنس گانگ Verdens Gang بار دیگر به آمریکا سفر کرد و باز به کارهای گوناگون برای تأمین معاش دست زد. هامسون نظر تحقیر آمیز خود را در باره زندگی امریکائی در کتابی با عنوان زندگی معنوی عصر جدید امریکائی در ۱۸۸۸ انتشار داد که بسرعت توجه محافل ادبی را به خود جلب کرد. این اثر که شاهکاری از نحوه ی نوشتن در بیان گفتمان انتقادی بود، هوشمندی نویسنده ناشناخته آن را نمایان ساخت و بحث بسیار برانگیخت .

در ۱۸۹۰ هامسون کتابی انتشار داد که نقطه عطفی، نه تنها در ادبیات نروژ، بلکه در ادبیات جهانی بشمار آمد و آن رمان گرسنگی است. تحلیلی موشکافانه از عکس العملهای جسمی و روحی مردی گرسنه، مردی که از گرسنگی رنج می برد و به علت نپرداختن کرایه اتاق به بیرون افکنده می شود و در کوچه سرگردان می ماند. گاه مقاله هائی منتشر می کند که سبب امیدواریش می گردد، چند روزی مسکنی می یابد و غذائی می خورد و پس از آن ایام ناتوانی و مذلت جسمی و روحی باز می گردد، گرسنگی بر او  فشار می آورد و او ناچار شهر را ترک می کند و به کارگری در کشتی روی می آورد .

این داستان نه رنگ محلی دارد و نه هیچ قصد خاص اجتماعی ، بلکه دغدغه ی نویسنده تنها بیان این نکته است که انسان به چه اندازه می تواند مهم باشد و دردهای انسانی را در این رمان به تصویر می کشد .

قهرمان کتاب در واقع گرسنگی است و مرد گرسنه با وجود رنج راوان هرگز به جامعه حمله نمی کند و هرگز در باره اصلاحات نمی اندیشد. گوئی هامسون میان این تیره بختان و اشیاء و مردم سدی ایجاد می کند و گرسنگی آنان را در تاریکی تنهائی فرو می برد. جریان موضوع در کتاب به کندی پیش می رود، اما شیوه نگارش هامسون که گاه رنگ تغزل دارد و گاه سرشار از ملال است، پیوسته خواننده را در انتظار نگه می دارد. رمان گرسنگی از نظری جنبه زندگی نامه ی خود نویسنده را دارد، اما در قسمتی بسیار محدود، زیرا خصوصیت اخلاقی مرد گرسنه چندان مشخص نیست، گاه خویشتن دار است و گاه بر اثر فشار جسمی، اراده از او سلب می شود .

فردی مغرور و آگاه به خصلتهای خویش است، اما گرسنگی موجب می شود که گاه غریزه اش بر عقل و منطق تسلط یا بد شیوه نگارش کتاب بسیار طبیعی و دور از هر گونه تصنع است. می توان گفت که «ادبیات پوچی» اولین بیانیه های خود را به وسیله گرسنگی اعلام میدارد که در عین حال از صداقت و شور و طبیعی بودن برخوردار است .

هامسون در این داستان اصلا به علل گرسنگی توجه ندارد، گوئی قصد داشته است که با جریان مکتب رئالیسم که در حدود ۱۸۸۰ از کشور فرانسه به کشورهای اسکاندیناوی راه یافته و به وسیله نویسندگانی چون ایبسن و استریندبرگ و دیگر نویسندگان بر محیط تسلط یافته بود، مخالفت کند. هامسون به این نمونه نیز اکتفا نکرده و طی یک رشته سخنرانی و مقاله نویسی به نویسندگان رئالیست تاخته است. در ۱۸۹۲ هامسون رمان رازها را انتشار داد که قهرمان آن در ذات خویش مردی بیابان گرد وکولی و عاشق طبیعت است، قهرمانی که بسیار مورد علاقه هامسون است و به نام های مختلف و وضع متفاوت در آثار دیگرش نمایان می گردد .

کتاب رازها در میان آثار ناتورالیستی چون توفانی بود که روحها و ذهنها را در موجی از رمانتیسم فرو برد. کتاب با وجود معایب و عدم پیوستگی موضوع، برای کسانی که می خواستند به روح نویسنده نفوذ یابند، اثری جالب توجه بشمار آمد و به نحوی، کلید بیشتر آثار هامسون را بدست داد. پس از نوشتار این دست از کتاب های پر فروش ، او کتابی را خلق می کند تحت عنوان پان.پان از دو بخش تشکیل شده است .

بخش اول دامنه دارتر و شامل فصلهای کوتاهی است به صورت خاطراتی که قهرمان داستان از منطقه شمالی نروژ در ۱۸۵۵ داشته و بخش دوم مربوط به سفر قهرمان کتاب به هند و مرگ اوست در ۱۸۶۱ که به صورت قرضی به وسیله قاتل یادداشت شده است. این خاطرات در واقع مجموعه ای است از اوراق پراکنده که احساسها و وقایع جداگانه ای را منعکس می کند و وحدت اصلی در مشابهت احساس و لحن نهفته است، نه به شکل توصیفی، بلکه به صورت تغزلی .

پان احساس زندگی مردی را نشان میدهد که تعادل روحی خود را تنها در مجاورت با طبیعت ، عناصر طبیعی و حیوانات می یابد، اما او که فرزند راستین طبیعت نیست و به بیماری درمان ناپذیر ملال گرفتار است، از مناطق غیر مسکونی به شرق روی می آورد و به هند سفر می کند و همانجا کشته میشود. در این اثر قسمتهائی فراموش نشدنی وجود دارد که با تعمقی کم نظیر زندگی و جریان فصلها ، گیاهان و حیوانات و همه آن چیزها را که احساسهای بدوی بشر با آن هماهنگ می شود و در آن حل می گردد، توصیف می کند. پان به اتفاق نظر شاهکار هامسون خوانده شد. کوپرین رمان نویس روسی در باره این اثر گفته است که حتی در دهمین بار که آن را خوانده ، گنجینه ای تازه از شعر در آن یافته است .

هامسون همچنین یکی از برجسته ترین نویسندگان طنز آمریکا و نروژ محسوب می شود. او رمان های بسیاری را به زبان طنز نوشته است که همگی در امریکا به چاپ رسیده و از آثار شاخص زمان خود محسوب می شده اند. وی همیشه منابع الهام واقعی در ذهن داشت و سعی می کرد هر آنجه که می نویسد یک نمود بیرونی را نیز در خود داشته باشد .

بعنوان مثال از افسانه های گرجی برای ساختن کمدی خود به نام ملکه تاما الهام گرفته که در همان سال ۱۹۰۳ انتشار یافته و بعدها برایش آهنگی نیز ساخته شده است. هامسون در این دوره آثار پرارزشی خلق کرد، از آن جمله است: خواب و خیا  و دلنشین ترین رمانش زیر ستارگان پائیز راوی داستان اخیر به خود نویسنده شباهت هائی دارد، اما گذشته و وضع اجتماعیش فاقد صراحت است و هامسون به وسیله او موضوع رمانتیک بشر متمدن را که در جستجوی سلامت روح به آغوش طبیعت پناه می برد، پیش می کشد؛ بدست آوردن سلامت روح نیز خالی از دشواری نیست و ناکامی ها و سرخوردگی هایی را در مسیر عشق دارد که نویسنده آن را به زیبایی تمام در وادی عشق نشان می دهد و به این امر نیز اشاره می کند که قهرمان کتاب تا چه حد برای تغییر شخصیت پیشین خود رنج برده است .

هامسون همین اشخاص را در رمان دیگری با عنوان ولگرد آهسته می نوازد دنبال می کند و کینه بر ضد زندگی شهری را بار دیگر عرضه می دارد. راوی این داستان خوشبختی را در میان دهقانان می یابد . از احساسهائی که غالبا در اشعار هامسون دیده می شود، حسرت جوانی از دست رفته است و اندیشه مرگ که گاه در خاموشی و ملایمت ظاهر می گردد، همچنین زندگی، عشق، شیفتگی و ارتباط قوی و نزدیک با طبیعت .

رمان فرزند عصر ، داستان زندگی مغرورانه مردی تنها از طبقه اشرافی و آخرین بازمانده طبقه محکوم شهر نشین است همچنین جوانانی که به قصد تحصیل، زندگی سالم و طبیعی را رها می کنند و به آغوش تمدن تصنعی پناه می برند و کسانی که غرور و احترام را از دست میدهند تا در کارمندی دولت امنیت و در ضمن ابلهی بدست آورند .

از نظر هامسون این تمدن مصنوعی بدترین دشمن انسان بشمار می آید. وی اما با گرایش به این سبک تلاش می کند که نوع نگاه جامعه ی خویش را به مفهوم آزادی عوض کند. در واقع وی از دوره ای به بعد ، تنها یک داستان نویس در ادبیات آمریکا و نروژ محسوب نمی شود ، بلکه یک نظریه پرداز سیاسی قهار است که با اهداف جهانی آزادی مدارانه ی خویش دست به قلم می شده است. اما این امر هم برای او دردسرهای فراوانی به بار می آورد .

از جامعه انتقاد می کند و سرانجام به نویسنده ای ضد دموکراسی تبدیل می گردد و مبلغ پرشور افکار هیتلری میشود. هامسون در حالی که کشورش را بسیار دوست داشت، به هنگام محاصره آن از طرف ارتش آلمان در ۱۹۴۰ طرفدار تسلیم محض بود و در ۱۹۴۳ نمایندگی نروژ را از طرف حکومت آلمان در کنگره روزنامه نگاران در وین پذیرفت و پس از برقراری صلح به محاکمه کشیده شد و به پرداخت غرامتی سنگین معادل همه ثروتش محکوم گشت، اما به علت پیری و منسوب گشتن به ضعف فکری و روحی از زندان معاف شد.وی نویسنده و شاعری بدیع و شگفت انگیز است و نه تنها نمونه ای از عصیان رصد تمدن عصر جدید بشمار آمده – عصیانی که در اوایل قرن بیستم در کشورهای اسکاندیناوی موجب خلق آثار فراوان کشته است – ہلکه بزرگترین نویسنده ای است که با شیفتگی و مستی، عالم طبیعت، جنگل و کوه و عشق رمانتیک و مشق جسمانی را توصیف کرده است و در ارتباط با طبیعت کمتر به دنبال حال مبهم روحی به شیوه رمانتیسم می رود، بلکه بیشتر در قعر وجود آدمی نفوذ می کند و موجب تلطیف احساس و پیوند بشر ہدوی و غیر متمدن می گردد که از نظر او تنها کسی است که رازهای زندگی را می شناسد .

هامسون از جهان اسرار و نامرنی و زوایای روح و پیچ و خمهای احساس و فکر نقاب بر میدارد. قهرمانان آثار هامسون افرادی غیر عقلانی و ضد اخلاقند به افرادی عجیب و مبالغه کو که برای زاهدان و پایبندان نبود اخلاتی شهرها و قوانینشان چیزی جز تحقیر ابراز نمی دارند. هامون پر از اببسن بزرگترین چهره درخشان ادبیات عصر جدید نروژ و مصلح نثر در ادبیات این کشور بشمار می آید.وی در سال ۱۹۵۲ در ۹۳ سالگی برای همیشه زندگی را بدرود گفت .

آثار کنوت هامسون

• گرسنگی (۱۸۹۰)
• رازها
• اسرار
• پان (۱۸۹۴)
• بازی حیات
• ویکتوریا (۱۸۹۸)
• در سرزمین عجائب
• رزا
• بنونی (۱۹۰۸)
• میوه‌های زمین (۱۹۱۷)
• در آستانه مرز و بوم ما
• شفق سرخ
• رشد خاک

شاید این مطالب رو هم در حوزه نویسندگی دوست داشته باشید

آموزش نویسندگی
صد رمان برتر جهان
تبلیغ نویسی
نامه عاشقانه
دریافت شابک
انشانویسی
خاطره نویسی
قصه کودکانه
چاپ کتاب