آلکساندر آستروفسکی تاریخ نویسندگی ، فراز و نشیب های فراوانی را پشت سر گذاشته است .

در پس هر فراز و فرود این دشت ، نام هایی نهفته است که هر کدام برگی از هویت و شناسنامه ی نویسندگی در سر تا سر جهان را رقم زنده اند .

آلکساندر آستروفسکی : مطالعه ی تاریخ زندگانی آنان و سیری در احوالات و آثار آنها ، نمایی هر چند کوتاه و گذرا ، اما عمیق و قابل تامل به ما هدیه می کند .

در دل هر یک از کلمات آنان ، گنجینه ای از رازها و معانی نهفته  است و در پیاپی سطور پربار آنان ، رازهایی برای نویسندگان .

قصد ما همگام شدن و سفر به زمانه و زندگی آنان است تا با ذهن و زبان آنان بیش از پیش آشنا شویم و از این همصحبتی ها خوشه ای چند پی توشه ی نویسندگی خود برداریم.در این برهه از زمان، دفتر زندگانی ” آلکساندر نیکالایویچ آستروفسکی ” ، نویسنده و نمایشنامه نویس روسی و خالق اثر جاودانه “تصویری از شادی خانواده” را ورق میزنیم به امید آنکه برگی چند به یادگار نصیب دوستداران خود کند.

مطلب پیشنهادی : قانون جذب

مطلب پیشنهادی : کلیپ انگیزشی

مطلب پیشنهادی : هدف چیست

زندگینامه آلکساندر آستروفسکی

آلکساندر نیکالایویچ آستروفسکی ، نویسنده و منتقد ادبی شهیر روسیه ، در تاریخ ۱۲ آوریل سال ۱۸۲۳ در روسیه متولد شد .

تحصیلات خود را در رشته حقوق به پایان رسید، و مدتی در دادگاهها، از جمله دادگاه بازرگانی، به کار پرداخت و بدین طریق امکان یافت که از نزدیک درباره ی محیط زندگی بازرگانان وخصوصیات اخلاقی طبقه تاجر مطالعاتی انجام دهد و مایه ی بسیار برای آثار آینده اش فراهم آورد .

آلکساندر آستروفسکی در ۱۸۴۷ قطعه ای از یک کمدی خودرا به نام ورشکسته انتشار داد که توجه مردم را جلب کرد و موجب شد که با علاقه فراوان در انتظار نمایشنامه های واقع بینانه او بمانند . کمدی ورشکسته سه سال بعد کامل شد و با عنوان تازه همه چیز میان خویشان رو به راه است ، انتشار یافت و با آنکه از نخستین آثار آستروفسکی بود، از بهترین آنها نیز به شمار آمد .

این کمدی توصیف گویایی است از زندگی بازرگانان، خصوصیتهای اخلاقی و اجحاف بر زیردستان و خشونت و استبداد بی حد وحصرشان که به اتهام عرضه کردن تقلب آشکار این طبقه و سستی دستگاه حکومت در نادیده گرفتن معاملات آنان، از نمایشش جلوگیری شد و نویسنده مدتی تحت نظر دستگاه انتظامی قرار گرفت .

اولین اثری از آستروفسکی که دستگاه حکومت اجازه نمایش آن را صادر کرد نمایشنامه نامزد فقیر بود که ابتدا در مجله مسکو یتیانین به چاپ رسید و پس از آن در ۱۸۵۳ بر صحنه آمد .

این مجله دو اثر دیگر از بهترین آثار آستروفسکی را نیز منتشر کرد به نام در سورتمه دیگری منشین یا هرکس به جای خود ۱۸۵۳ و فقر عار نیست  ۱۸۵۴ که نمایشی بود در سه پرده در ردیف کمدی های دیگر آستروفسکی و در معرفی زندگی طبقه بازرگان به رشته ی تحریر در آمده بود .

نویسنده در این نمایشنامه جاه طلبی و خودنمائی بازرگانانی را نشان می دهد که می خواهند از طبقه خود بیرون آیند .

از این دست نمایشنامه ها در آثار او بسیار دیده می شود ، چرا که او در برهه ای از زندگی خویش در یک ارتباط تنگا تنگ با جامعه ی خویش قرار گرفت و این باعث شد که رذالت های جامعه ی خویش را در دل نمایشنامه هایش منعکس کند. شاید بتوان در باب او نیز به این امر اشاره کرد که او نویسنده ای بود که به گونه ای صدای مردم خویش بود و آینه ای تمام قد برای جامعه ی دردمند خویش بود .

آستروفسکی تا آخر عمر هر سال یک کمدی انتشار داد و پس از سالها کار و کوشش به شهرت رسید و به مدیریت نمایشنامه های تئاتر سلطنتی مسکو منصوب گشت که مقامی در خور اهمیت بود، اما از نظر مالی پیوسته با دشواری روبرو بود .

یکی از مشکلاتی که شاید بیشتر هنرمندان روسیه با آن دست و پنجه نرم کرده اند ، مسئله ی مالی بوده است. البته امروزه دیگر سیاست های این کشور در زمینه ی هنر تغییر کرده است ، اما در طول تاریخ ادبیات و هنر در این سرزمین افرادی روی کار آمدند که دیدگاهشان جز به کشور گشایی نبوده است و حتی به ادبیات نیز به چشم وسیله ای برای قدرت فکر می کردند .

این مسئله باعث شد که نویسندگان و هنرمندان حقیقی همیشه با این مشکل یعنی مسائل مالی روبرو باشند و دست و پنجه نرم کنند. یک نکته ای نیز این میان داخل پرانتز برایتان بگوییم ، این است که هنگامی که یک نویسنده ، یک هنرمند با درد بی پولی و مسائل اقتصادی روبرو می شود به طور کلی خلاقیت از ذهن او بیرون می رود و از سوی دیگر نیز او راهی ندارد و چیزی بلد نیست جز اینکه در هنر فعالیت کند و این امر برای او به مراتب کارهای بسیار سطح پایین را نیز به دنبال دارد .

از این رو همیشه در هر جامعه ای احترام به هرمندان باعث می شود که سطح فرهنگ ان جامعه رشد کند ، چرا که زمانی که یک ادیب و یا یک هنرمند در معرض یک کار خوب با پول خوب باشد، راحت تر و آسوده تر فکر می کند و بهتر خلق اثر می کند .

البته در آخر این را نیز بگوییم که این ماجرای بی پولی تنها برای هنرمند نیست ، بلکه پدر یک خانواده نیز اگر با چنین چیزی روبرو شود ، طبیعتا در مدیریت خانواده دچار مشکل شود. اما مسئله جایی حساس می شود که یک هنرمند با نوشتن کار سفارشی و یا خلق یک کار بی مایه ، به جامعه ی هنری و سلیقه ی فرهنگی مردم آسیب می رساند .

 آستروفسکی در ۱۸۵۷ کمدی مقامی پرسد را منتشر کرد که در ۱۸۶۳ در پنج پرده بر صحنه آمد. این نمایشنامه مانند سایر آثار او به مظاهر تازه اجتماع ارتباط می یابد و گرداب عمیق که تحصیلات دبیرستانی میان نسل جوان و نسل گذشته پدید آورده، نشان مردم و کشمکشها و جدال این دو نسل را پیش چشم می گذارد. این اثر پرشور و مهیج تا امروز ارزش خود را حفظ کرده است .

به دنبال این نمایشنامه کمدی دخترخوانده و توفان در ۱۸۶۰ بنمایش گذارده شد. نمایشنامه توفان شاهکار آستروفسکی است که پیروزیش به خارج از مرزهای کشور روسیه کشیده شد. نویسنده در این اثر از آداب و رسوم جامعه تجزیه و تحلیلی دقیق بعمل می آورد و آن را به حد تراژدی می رساند .

دختری از طبقه متوسط که در شهر کوچکی در منطقه ولگا بسر می برد، به سبب جاه طلبی مادر به ازدواج اجباری تن در میدهد، سپس به جوانی که از مسکو رسیده دل می بندد، و پس از کشمکشهای درونی و کوشش فراوان در سرکوبی احساس تازه، در لحظه ای از ناامیدی خودرا به رود ولگا می افکند .

آستروفسکی از ۱۸۶۲ نوشتن یک سلسله نمایشنامه تاریخی را آغاز کرد که اولین آن کازمامینین نام دارد و در پی آن نمایشنامه های دیگر انتشار داد. مانند: دمیتری غاصب ۱۸۶۷ وصف جامعه ای آشفته، در قالب حوادث تاریخ که از آثار برجسته آستروفسکی بشمار می آید. آستروفسکی به موازات تاریخ گذشته، به موضوع وتاریخ معاصر خود نیز توجه خاص داشته و در این زمینه آثاری منتشر کرده، از آن جمله است: چه کسی از بد بختی در امان است؟ و روزهای سخت. موضوع در نمایشنامه های آستروفسکی پیوسته رو به گسترش می رود و علاوه بر طبقه بازرگانان طبقه های دیگر جامعه را نیز در بر می گیرد مانند مالکان، خرده مالکان، ثروتمندان تصنعی که از راه قرض و وسائل دیگر امرار معاش می کنند و دلالان یا هنرپیشگان تئاتر شهرستانها که نویسنده از نزدیک با محیطشان آشنایی داشته است.

از نمایشنامه های معروف آستروفسکی جنگل است که در ۱۸۷۱ در پنج پرده با پیروزی فراوان بر صحنه آمد. در این نمایشنامه نجابت طبع وعلوهمت گروهی از هنرپیشگان در برابر حرص و آز و چشمداشت بیش از حد گروه دیگر قرار می گیرد. اثر بسیار بدیع آستروفسکی که از قالب کمدی آداب و رسوم و نمایشنامه های تاریخی تجاوز کرده است، نمایشنامه خیال انگیز و منظوم دختر برفی است که اولین بار در سن پترزبورگ در ۱۸۷۲ بر صحنه آمد. این اثر که از قصه های لطیف عامیانه گرفته شده، از نظر خیال انگیزی و روح شاعرانه مقامی به کلی خاص و جداگانه دارد، چایکوفسکی در ۱۸۷۳ برای این نمایشنامه آهنگ ساخت و ریمسکی کورساکوف گرگها و میش ها  اپرایی در چهار پرده که در ۱۸۸۲ در سن پترزبورگ بنمایش گذارده شد.

نمایشنامه در ۱۸۷۵ تباهی و ستمگری را وصف می کند. آستروفسکی نقاش دقیق جامعه عصر خود بود. بینش نیرومند و تازگی طبع و صحت عمل او در تبدیل واقعیتهای زندگی به شاهکارهایی چون توفان، جنگل، دختر برفی – موجب شده است که شخصیتی استثنائی یابد و نفوذش در تاریخ تئاتر و همچنین در ادبیات آداب و رسوم روسیه به حد اعلا برسد. «تئاتر کوچک» مسکو که به سبب شخصیت آستروفسکی راه مشخصی را پیش گرفت «خانه آستروفسکی» خوانده شد آستروفسکی بزرگترین نمایشنامه نویس روسیه در دوره رئالیسم و عامل اصلی تغییرات مهم در تئاتر این کشور بشمار آمده است.تاریخ مرگ وی را ۱۴ ژوئن ۱۸۸۶ گفته اند.

آثار آلکساندر آستروفسکی

• تصویری از شادی خانواده
• نداری عیب نیست
• وقایع روزانه یک آدم رذل
• نابخردی کافی در هر خردمند
• حقیقت خوب است اما شادی بهتر است
• رؤیایی بر روی ولگا
• آن گناهکاران بی گناه هستند
• عروس بینوا
• ورشکسته
• واقعه یک منتظره
• رعد و برق
• گرگ‌ها و گوسفندان